Jerzy Jan Kurpiński

---

Życiorys

Jerzy Jan Kurpiński przyszedł na świat 22 grudnia 1918 roku w Częstochowie jako syn ogrodników, Feliksa i Zofii, z domu Jastrzębskiej. W 1937 roku ukończył Liceum im. Sienkiewicza w Częstochowie. Następnie rozpoczął służbę wojskową w 27 Pułku Piechoty, gdzie z wyróżnieniem zakończył szkolenie w pułkowej szkole podchorążych rezerwy w 1938 roku, a następnie zapisał się na studia na Wydziale Ogrodnictwa w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, które musiał przerwać po zaledwie roku z powodu wybuchu II wojny światowej.

W czasie kampanii wrześniowej walczył z wojskami niemieckimi. Po bitwie pod Kockiem, został wzięty do niewoli, najpierw przez Sowietów, a później przez Niemców, jednak udało mu się uciec. Po ucieczce z niewoli, nawiązał zatrudnienie pod fałszywym nazwiskiem w leśniczówce Kręciwilk i włączył się do Związku Walki Zbrojnej. W 1942 roku awansował do stopnia podporucznika, co miało miejsce prawdopodobnie w sztabie Inspektoratu Częstochowa Armii Krajowej. W tym samym roku zorganizował odbicie płk. Stanisława Mareckiego Butryma z więzienia na Zawodziu w Częstochowie.

Po dekonspiracji, przeniósł się w rejon Nowego Sącza, gdzie z sukcesem odbudował zniszczoną przez Gestapo sieć. Po czterech miesiącach, w czerwcu 1943 roku, wrócił do Częstochowy w obawie przed aresztowaniem. Podjął tam działalność na rzecz Kedywu Obwodu Częstochowskiego, organizując placówki w Podobwodzie II (Przyrów, Olsztyn, Janów, Żarki) oraz utworzył oddział w pobliskich lasach, budując sieć bunkrów. W 1944 roku wielokrotnie jego oddział stoczył potyczki z niemiecką żandarmerią, wykonując egzekucje na niemieckich funkcjonariuszach oraz przeprowadzając atak na szkołę przysposobienia wojskowego w Myszkowie.

Podczas akcji Burza, Jerzy Jan Kurpiński dowodził kompanią 2 batalionu 27 Pułku Piechoty Armii Krajowej „Centaur”, która miała skierować się do Warszawy. Niestety, wobec decyzji dowództwa w lasach przysuskich, batalion zawrócił do Złotego Potoku. Tam absurdalne zbiegi okoliczności sprawiły, że jego oddziały na krótko zajęły Janów, stoczyły walki z oddziałami SA oraz policji, a także zarekwirowały zapasy z niemieckiego majątku rolnego. 25 października 1944 roku jego batalion został rozwiązany, a Kurpiński, z powodu złego stanu zdrowia, przeszedł do konspiracji w Częstochowie.

Po przybyciu Armii Czerwonej do Polski, wiosną 1945 roku Kurpiński nakazał swoim ludziom zejście do konspiracji i zaczął organizować nową podziemną strukturę obwodu Zawiercie. 19 maja jego podwładny, porucznik Czesław Gurtman „Mocny”, wykonał wyrok na agencie Gestapo oraz poruczniku Urzędu Bezpieczeństwa, Zdzisławie Dusiku. W sierpniu 1945 roku Kurpiński nakazał swoim podkomendnym ujawnienie się i złożenie broni, sam również ujawnił się, biorąc udział w rozmowach oraz w podpisaniu umowy amnestyjnej.

W tym okresie Kurpiński piastował stopień kapitana, który prawdopodobnie uzyskał w 1945 roku. Po ujawnieniu zasiadał w Komisji Likwidacyjnej byłej Armii Krajowej Obszaru Centralnego w Częstochowie, a zimą został przewodniczącym sekcji pomocy dla uwięzionych przy Komitecie Niesienia Pomocy członkom AK, powstałym 13 grudnia 1945 roku. W tym czasie przystąpił do Stronnictwa Demokratycznego oraz częstochowskiego oddziału Związku Bojowników o Wolność i Demokrację, gdzie pełnił funkcję wiceprezesa. Prowadził także ogród warzywny w Częstochowie, co pozwalało mu na częste podróże do Wrocławia, Kielc, Krakowa i Warszawy, gdzie utrzymywał kontakty z pułkownikiem Janem Mazurkiewiczem „Radosławem”.

11 stycznia 1950 roku, podczas przesłuchania przez UB w Częstochowie, na skutek zagrożenia aresztowaniem, zaczął się ukrywać w leśniczówce na terenie Wielkopolski oraz na Śląsku. W maju 1955 roku ujawnił się w Warszawie, to jednak kosztowało go aresztowanie przez UB i osadzenie w więzieniu na Mokotowie, gdzie zginął w niewyjaśnionych okolicznościach. Oficjalnie stwierdzono, że wypadł z czwartego piętra, lecz według relacji świadków, został zamordowany.Pochowany został na Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie, przez swoją rodzinę.

Kurpiński był żonaty z Haliną Cekierą i miał dwoje dzieci. Jego siostrą była Wanda Kurpińska.

---

Oceń: Jerzy Jan Kurpiński

---