Jerzy Hipolit Palusiński

---

Życiorys

Jerzy Hipolit Palusiński, syn Adama i Jadwigi, to postać, która pozostawiła znaczący ślad w historii polskiego lotnictwa. Uczył się w Gimnazjum im. H. Sienkiewicza, gdzie jego pasja do szybowców znalazła swoje pierwsze ujście. Wraz z Hieronimem Dudwałem i pod okiem profesora Jarzębińskiego, budując szybowiec, zdobył praktyczne umiejętności związane z awiacją.

Po ukończeniu kursu szybowcowego w Bezmiechowej, na Bieszczadach, w 1934 roku zdał maturę i wstąpił do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie, którą ukończył 1 października 1937 roku, zajmując 14. lokatę w X promocji. Przydzielono go do 1 pułku lotniczego w Warszawie, a właśnie tam rozpoczęła się jego służba wojskowa.

Gdy 1 września 1939 roku wybuchła II wojna światowa, Palusiński był pilotem w 111. „Kościuszkowskiej” eskadrze myśliwskiej III dywizjonu 1 pułku lotniczego na Okęciu. W tym dniu zaatakował 12 niemieckich samolotów, zestrzeliwując Dorniera Do 17 oraz uszkadzając kolejny. Niestety, także on stał się ofiarą walki, gdyż jego samolot został zestrzelony przez Messerschmitta Bf 110, pilotowanego przez feldfebla Herberta Schoba, weterana Legionu Condor.

Po awaryjnym lądowaniu na polu, ranny, trafił do szpitala wojskowego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego. Jego odwaga i poświęcenie nie pozostały niezauważone, jako pierwszy pilot kampanii wrześniowej, w szpitalu otrzymał Krzyż Walecznych z rąk Marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza. Dnia 5 września, w związku z sytuacją, szpital został ewakuowany do Chełmna, a Palusiński podjął decyzję o ucieczce z zamiarem dotarcia do swojej jednostki.

Niestety, jego próba ucieczki zakończyła się aresztowaniem przez Sowietów w Derdekałach. Udało mu się jednak zbiec z transportu kolejowego w rejonie Kijowa, by wkrótce znów być zatrzymanym w miejscowości Szepietówka, co zmusiło go do powrotu do szpitala w Równem. Po krótkim leczeniu, ponownie uciekł i dotarł do Lwowa, a następnie przez Zakopane oraz Słowację przedostał się na Węgry, gdzie osiągnął cel, docierając 18 listopada 1939 roku.

Do końca 1939 roku zdołał dotrzeć do Francji, gdzie kontynuował swoje leczenie. Z Francji ewakuował się do Anglii, gdzie otrzymał numer służbowy RAF P1388. Wkrótce został skierowany do legendarnego dywizjonu 303, do którego dołączył 21 sierpnia 1940 roku, wraz z grupą 21 pilotów. W trakcie swojej służby był również członkiem dywizjonów: 306, 308 oraz 316. Ze względu na pogarszający się stan zdrowia, zrezygnowano z jego szerokopojętej działalności pilotażowej, a Palusiński zajął się zadaniami sztabowymi oraz administracyjnymi na różnych szczeblach dowodzenia, aż do zakończenia działań wojennych.

Dnia 7 września 1945 roku trafił do 84 Grupy Myśliwskiej, w której pozostawał aż do demobilizacji w styczniu 1947 roku. Po wojnie zdecydował się pozostać w Anglii, gdzie zmarł. 25 października 2011 roku miała miejsce uroczystość odsłonięcia tablicy upamiętniającej kapitana pilota Jerzego Hipolita Palusińskiego, absolwenta IV Liceum Ogólnokształcącego w Częstochowie, zwracająca uwagę na jego niezwykłe osiągnięcia oraz odwagę.

Zwycięstwa powietrzne

Jerzy Hipolit Palusiński jest postacią, która zapisała się w historii jako wybitny pilot. Na liście Bajana zajął 141. miejsce, a jego osiągnięcia w powietrznych starciach obejmują łącznie 2 pewne zestrzelenia oraz 1 zestrzelenie prawdopodobne.

Wśród pewnych zestrzeleń wyróżnia się przypadek bombowca Do-17, który został zestrzelony 1 września 1939 roku. Nie jest jednak znana pełna lista wszystkich potwierdzonych jego sukcesów.

Co więcej, tego samego dnia, 1 września 1939 roku, Palusiński przyczynił się do uszkodzenia innego niemieckiego bombowca, co także stanowi wyraz jego umiejętności i odwagi w trudnych warunkach wojennej rzeczywistości.

Ordery i odznaczenia

W uznaniu niezwykłych zasług i odwagi, Jerzy Hipolit Palusiński otrzymał szereg odznaczeń, które świadczą o jego heroicznych działaniach na polu bitwy. Poniżej przedstawiamy listę otrzymanych orderów i medali:

• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 12073 – 1948 r., decyzja Rządu Polskiego na Uchodźstwie,
• Krzyż Walecznych – wrzesień 1939,
• Medal Lotniczy – trzykrotnie.

---

Oceń: Jerzy Hipolit Palusiński

---