Marian Żybułtowski, znany również pod pseudonimem „Wacław Swirski”, przyszedł na świat 23 stycznia 1889 roku w Częstochowie. Jego życie zakończyło się 20 sierpnia 1936 roku w Dęblinie.
Był on majorem saperów inżynierów w ramach Wojska Polskiego oraz działaczem o silnych przekonaniach niepodległościowych. W swoim życiu odznaczył się nie tylko zaangażowaniem w sprawy narodowe, ale także osiągnięciami wojskowymi, za co został odznaczony Orderem Virtuti Militari.
Życiorys
Marian Żybułtowski przyszedł na świat 23 stycznia 1889 roku w Częstochowie, w rodzinie Marcelego (1851–1928) oraz Wiktorii ze Sroczyńskich (1850–1929). Miał starszego brata, Jana Oktawiana (1891–1969).
Elementarne wykształcenie zdobył w domu rodzinnym, a naukę w szkołach średnich kontynuował w Warszawie. W 1905 roku brał udział w strajku szkolnym, co wskazuje na jego wcześniejsze zaangażowanie społeczne. W 1912 roku udał się do Wiednia, by studiować na wydziale inżynierii. Jednak już w 1914 roku został powołany do armii rosyjskiej, co znacząco wpłynęło na jego dalsze życie.
Po ukończeniu szkoły oficerskiej w Kazaniu, uzyskał tytuł chorążego. Jego aktywność wojskowa nabrała tempa po rewolucji lutowej, kiedy to aktywnie uczestniczył w Związku Wojskowych Polaków w Odessie, a później trafił do II Korpusu Polskiego w Rosji. Podczas bitwy pod Kaniowem 11 maja 1918 roku dostał się w ręce niemieckie, lecz udało mu się uciec i wstąpić do Polskiej Organizacji Wojskowej.
W Niżnym Nowogrodzie został aresztowany przez bolszewików, a następnie więziony w Moskwie do połowy grudnia 1918 roku. Po powrocie do kraju dołączył do Wojska Polskiego. Od 16 października 1919 roku był przeniesiony z 4 pułku piechoty Legionów do batalionu mostowego.
W dramatycznych okolicznościach, 13 czerwca 1920 roku, podczas odwrotu spod Kijowa, odniósł poważne rany, które nie zostały do końca wyleczone, a mimo to wrócił na front. W czerwcu 1921 roku służył w II batalionie saperów, będąc przypisanym do 4 pułku saperów w Sandomierzu. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana, uzyskując 49. lokatę w korpusie oficerów inżynierii i saperów.
W 1923 roku został odkomenderowany na Politechnikę Lwowską, aby dokończyć swoje studia, które ukończył na wydziale komunikacji. Powrócił do macierzystego pułku, a w styczniu 1927 roku został przeniesiony do batalionu mostowego w Kazuniu na stanowisko zastępcy dowódcy batalionu, uzyskując przynależność do Szefostwa Saperów Okręgu Korpusu Nr VI we Lwowie. Następnie, 12 kwietnia 1927 roku, awansował na stopień majora.
W grudniu 1927 roku przeszedł do kadry oficerów saperów i z przydziałem do Instytutu Badań Inżynierii objął funkcję referenta. Uczył się tam jako uczestnik I Kursu doskonalenia oficerów sztabowych saperów przy Oficerskiej Szkole Inżynierii do 1 września 1928 roku. Z dniem 1 stycznia 1930 roku, przeniesiony z Instytutu Badań Inżynierii do Komisji Fortyfikacyjnej, przejął stanowisko kierownika robót.
W czerwcu 1930 roku Żybułtowski został zwolniony z zajmowanego stanowiska, pozostawiony w dyspozycji dowódcy Okręgu Korpusu Nr I. Ostatecznie, 31 lipca 1931 roku przeszedł w stan spoczynku. Po zakończeniu służby podjął pracę w Szefostwie Budownictwa Okręgu Korpusu Nr I. Równocześnie aktywnie uczestniczył w działaniach Podkomisji 2-go Korpusu w Komitecie Krzyża i Medalu Niepodległości.
3 czerwca 1932 roku został wybrany na stanowisko wiceprezesa Zarządu Głównego Związku Kaniowczyków i Żeligowczyków. Od 1 września tego samego roku zatrudniono go jako nauczyciela w Liceum i Szkole Handlowej im. Kaniowczyków i Żeligowczyków. W 1934 roku figurował w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Warszawa Miasto III, z przydziałem do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr I, jako „przewidziany do użycia w czasie wojny”.
W szczególnie tragicznych okolicznościach, 20 sierpnia 1936 roku zmarł w Dęblinie. Był mężem Jadwigi Anny Kuczyńskiej z domu Powierza (1886–1976), z którą założył rodzinę.
Ordery i odznaczenia
Marian Żybułtowski był odznaczonym weteranem, a jego medalowa kolekcja jest dowodem na jego męstwo oraz zaangażowanie w walki o wolność. Oto szczegółowy wykaz jego odznaczeń:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3215,
- Krzyż Niepodległości – 17 września 1932 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”,
- Krzyż Walecznych,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921,
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości,
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych,
- Odznaka za Rany i Kontuzje z jedną gwiazdką,
- Medal Zwycięstwa,
- łotewski Medal 10 Rocznicy Wojny Niepodległościowej – 1929.
Przypisy
- a b c d e Wspomnienia pośmiertne ↓.
- a b c d e Kolekcja ↓, s. 3.
- a b c Kartoteka personalno-odznaczeniowa. WBH. [dostęp 27.12.2020 r.]
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 19 z 12.12.1929 r., s. 365.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 20 z 23.12.1929 r., s. 388.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 11 z 18.06.1930 r., s. 201.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 03.08.1931 r., s. 248.
- Kozłowski 1932 ↓, s. 48.
- M.P. z 1932 r. nr 217, poz. 249.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 05.11.1928 r., s. 391.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 28 z 23.12.1927 r., s. 365.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 1 z 12.01.1927 r., s. 2.
- Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 13 z 20.04.1927 r., s. 120.
- Dz. Rozk. Wojsk. Nr 95 z 26.11.1919 r., poz. 3735.
- Rozkaz DOGen. Kielce ↓, Nr 5 z 16.01.1920 r., pkt 4.
- Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 804.
- Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 880.
- Rocznik Oficerski 1922 ↓, s. 231.
- Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 583.
- Rocznik Oficerski 1921 ↓, s. 340.
- Kolekcja ↓, s. 2.
- Kolekcja ↓, s. 1.
- Kolekcja ↓, s. 1 foto.
- Kolekcja ↓, s. 4.
- Rocznik Oficerski Rezerw 1934 ↓, s. 350.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Jan Sztajner | Stanisław Maleszewski | Wiktor Pełka | Ksawery Błasiak | Marian Migdał | Stanisław Podlewski | Włodzimierz Szlezyngier | Jerzy Hipolit Palusiński | Bolesław Mioduszewski | Tadeusz Budzik | Jan Nagiel | Antoni Rudnicki | Stanisław Stetkiewicz | Mieczysław Psykała | Wacław Bański | Antoni Krauze (oficer) | Wacław Zatorski | Hieronim Dudwał | Tadeusz Kern-Jędrychowski | Artur Kozłowski (oficer)Oceń: Marian Żybułtowski