Maria Teresa Kamocka, z domu Gierowska, to postać wpisująca się w historię polskiej kultury i nauki. Urodziła się 10 sierpnia 1931 roku w Częstochowie, a swoją życiową podróż zakończyła 13 marca 1972 roku w Krakowie.
Była uznawana za wybitną etnografkę oraz sprawną bibliotekarkę, wnosząc istotny wkład w dziedzinę etnografii w Polsce. Jej prace były nie tylko uznawane za wartościowe, ale również miały na celu zachowanie lokalnej kultury oraz dziedzictwa narodowego.
Życiorys
Maria Kamocka była przedstawicielką rodziny o bogatej historii. Urodziła się jako córka Józefa, lekarza, oraz Stefanii z rodziny Wasilewskich. W jej rodzinie znajdowało się dwóch braci: Andrzej, który był uznawanym historykiem i profesorem Uniwersytetu Jagiellońskiego, oraz Stefan, artysta malarz oraz profesor na Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie. Rodzina Kamockich posługiwała się herbem Pniejnia, co świadczy o ich szlacheckich korzeniach.
W czasie II wojny światowej Maria zaangażowała się w działania Armii Krajowej, gdzie pełniła funkcję łączniczki, chroniąc sztab okręgu kielecko-radomskiego, a później 2. Dywizji. W tych trudnych czasach używała konspiracyjnego pseudonimu Marysia. Po wojnie, w 1948 roku, zdała maturę w żeńskim Prywatnym Gimnazjum Sióstr Nazaretanek im. Królowej Jadwigi w Kielcach. Następnie rozpoczęła studia na Uniwersytecie Wrocławskim.
W 1949 roku Maria przeniosła się na Uniwersytet Jagielloński, gdzie studiowała etnografię i miała możliwość wzięcia udziału w badaniach terenowych nad sztuką ludową, kierowanych przez Romana Reinfussa. Jej praca magisterska, poświęcona tematyce etnografii i etnologii, nosiła tytuł Rola kobiety w gospodarce społeczeństw pierwotnych i została obroniona w 1952 roku pod okiem Kazimierza Moszyńskiego.
W roku 1953 Maria sfinalizowała swoje studia przez zawarcie związku małżeńskiego z Januszem Kamockim, z którym miała okazję studiować razem. Ich wspólna przyszłość zaowocowała narodzinami syna, Andrzeja.
Maria Kamocka zmarła 13 marca 1972 roku. Została pochowana na cmentarzu Rakowickim w Krakowie, gdzie spoczywa pamięć o jej znaczeniu i roli, jaką odegrała w historii kultury polskiej.
Praca zawodowa
Maria Kamocka, wyjątkowa postać w dziedzinie etnologii, wraz z mężem prowadziła wnikliwe etnograficzne badania terenowe w malowniczych Gór Świętokrzyskich, gdzie zgłębiała zagadnienia związane z ubiorem i folklorem. Jej badania obejmowały również Podkarpacie, koncentrując się na sztuce ludowej, co przyczyniło się do zachowania regionalnej kultury.
Po zakończeniu studiów, Maria Kamocka realizowała prace zlecone, które miały na celu wspieranie działalności Muzeum Etnograficznego w Krakowie, co pozwoliło jej na zdobycie cennego doświadczenia w pracy z różnorodnymi zbiorami etnograficznymi.
W 1962 roku podjęła pracę w krakowskiej Miejskiej Bibliotece Publicznej, gdzie z biegiem lat awansowała na stanowisko starszego bibliotekarza, pełniąc ważną rolę w organizacji życia kulturalnego miasta.
Od 1950 roku Maria Kamocka aktywnie uczestniczyła w działalności Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego, będąc członkinią Oddziału PTL w Krakowie, co podkreśla jej zaangażowanie w rozwój etnologii oraz promowanie polskiego dziedzictwa kulturowego. W tej organizacji sprawowała również funkcję członkini Komisji Rewizyjnej, co świadczy o jej szanowanym miejscu wśród specjalistów.
Publikacje
Maria Kamocka ma na swoim koncie szereg istotnych publikacji, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w zakresie etnografii oraz lokalnych tradycji kulturowych.
- „Strój świętokrzyski” (współautor: J. Kamocki), redakcja naukowa: T. Seweryn, seria: „Atlas Polskich Strojów Ludowych”, tom 27, część V Małopolska, zeszyt 10, Wrocław: Polskie Towarzystwo Ludoznawcze, 1961,
- „Z zagadnień etnografii województwa krakowskiego”, Kraków: Wojewódzki Ośrodek Informacji Turystycznej, 1972 – skrypt przeznaczony dla przewodników Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego.
Przypisy
- JózefJ. Siwek J., AdamA. Jarubas A., Świętokrzyskie biografie: słownik biograficzny Kto jest kim w Województwie Świętokrzyskim, Kielce: Redakcja Informatorów Biograficznych, 2007 r. [dostęp 20.05.2020 r.]
- ElżbietaE. Królikowska, Maria Kamocka, „Lud”, 57, 1973 r. s. 405.
- „Kwartalnik historii kultury materialnej”, 1 (2), 1953 r. s. 268.
- WojciechW. Borzobohaty, "Jodła": Okręg Radomsko-Kielecki ZWZ-AK, 1939-1945, wyd. 1, Warszawa: Instytut Wydawniczy PAX, 1984 r. s. 443.
- a b c d e AnnaA. Kowalska-Lewicka, Maria Teresa Kamocka, [w:] EwaE. Fryś-Pietraszkowa, AnnaA. Kowalska-Lewicka, AnnaA. Spiss (red.), Etnografowie i ludoznawcy polscy. Sylwetki, szkice biograficzne, t. 1, Kraków: Wydawnictwo Naukowe DWN, Oddział Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego w Krakowie, 2002 r. s. 155.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Wiesław Paweł Szymański | Sławomir Ruciński | Marta Płonka | Jan Pawlica (filozof) | Maria Kotlicka | Piotr Wróbel (ur. 1965) | Józef Tomasz Szabel | Aleksander Imich | Ireneusz Caban | Elżbieta Hurnikowa | Krystyna Falińska | Janusz Kapuścik | Tomasz Michał Gronowski | Andrzej Chwalba | Wacław Józef Walecki | Isztar Zawadzki | Jerzy Malec | Jerzy Obarski | Waldemar Minkina | Henryk FajtOceń: Maria Kamocka