Henryk Fajt

---

Życiorys

Henryk Fajt przyszedł na świat w Rakowie, dzielnicy Częstochowy, w rodzinie robotniczej. Jego ojciec, Paweł, pełnił funkcję mistrza budowlanego, natomiast matka, Helena Dziegieć, nie pracowała zawodowo. W 1913 roku rodzina Fajtów przeniosła się do Radomska, gdzie Henryk zakończył edukację w gimnazjum handlowym oraz uczył się śpiewu i gry na fortepianie. Podobnie jak jego matka, uczestniczył w chórze Towarzystwa Śpiewaczego „Lutnia”, który prowadził Kajetan Fotyga.

W czasie międzywojennym Henryk pracował w radomszczańskim Teatrze Świetlnym „Kinema”, gdzie zajmował się tapingiem oraz komponował podkłady muzyczne do wyświetlanych filmów. W miarę rozwoju technologii dźwiękowej w kinie, wyjechał w poszukiwaniu lepszych ofert do Tomaszowa Mazowieckiego, gdzie krótko grał w cukierni „Europa”. Następnie przemieszczał się między Częstochową a Łodzią, uczestnicząc w różnych orkiestrach. W 1938 roku wrócił do Radomska, gdzie znalazł zatrudnienie w Urzędzie Stanu Cywilnego.

Podczas II wojny światowej Fajt spędził czas w Radomsku, angażując się w Związek Walki Zbrojnej jako członek oddziału porucznika Bronisława Skóry-Skoczyńskiego „Robotnika”, zyskując konspiracyjny pseudonim „Garda”. Oprócz uczestnictwa w akcjach zbrojnych, wraz z Czesławem Kałkusińskim (znanym jako „Czechura”) organizował tajne koncerty oraz rocznicowe uroczystości, prowadził zespół symfoniczny i uczył muzyki oraz śpiewu. W tym okresie powstały piosenki partyzanckie, takie jak „Jędrusiowa dola” oraz „Pieśń Szarych Szeregów” do słów Kałkusińskiego.

Po zakończeniu działań wojennych Henryk Fajt podjął nauczanie muzyki i śpiewu w radomszczańskich placówkach edukacyjnych, w tym w Szkole Wychowawców Przedszkoli, Liceum Pedagogicznym oraz II Liceum Ogólnokształcącym. W 1956 roku otrzymał dyplom z warszawskiej Wyższej Szkoły Pedagogicznej, uprawniający go do nauczania w szkołach średnich oraz w instytucjach kształcących nauczycieli w zakresie muzyki i śpiewu. W tym samym roku objął stanowisko kierownika Symfonicznej Orkiestry Międzyspółdzielnianej w Radomsku, która była jedną z dwóch amatorskich orkiestr symfonicznych w Polsce, a w latach 70. jako jedyna.

W 1966 roku orkiestra, pod jego przewodnictwem, otrzymała Nagrodę Tysiąclecia Państwa Polskiego. Henryk Fajt przeszedł na emeryturę 31 sierpnia 1976 roku, jednak kontynuował działalność pedagogiczno-artystyczną, prowadząc m.in. zespół „Pro Arte” oraz „Radomszczańską Kapelę Podwórkową”.

Twórczość

Henryk Fajt jest uznawany za jednego z wybitnych kompozytorów, szczególnie cenionych za swoje współprace z tekstami Czesława Kałkusińskiego. W bogatym dorobku artystycznym tego twórcy możemy odnaleźć różnorodne utwory, które wyróżniają się zarówno formą, jak i treścią.

• piosenki estradowe i ballady, w tym znane tango „Wrzosowiska” (tzw. „Wiem, że nie wrócisz”), „Po co?”, „Przyjdź, nim srebrna noc zapłonie”,
• pieśni i piosenki partyzanckie, takie jak „Wesoło ze śpiewem”, „Marsz wolności”, „Jędrusiowa dola” (1942), „Tęsknota” (1943), „Pieśń Szarych Szeregów” (1943), a także kolęda „Uśnij dziecino” (1943/1944),
• piosenki skierowane do dzieci i młodzieży, między innymi „Idzie zima wielkim krokiem”, „A nasza izdebka na każdziutkie święta”, „Bajka” (znana także jako „Kołysanka dla braciszka”), „Dzieci grzeczne są w przedszkolu”, „W noc zimową idzie Nowy Rok”, „Harcerskie lato”,
• utwory instrumentalne, na przykład „Serenada szkolna – na orkiestrę symfoniczną”, „I suita partyzancka – na orkiestrę symfoniczną”, „II suita partyzancka – na orkiestrę symfoniczną”, „Węgier, Polak dwa bratanki – czardasz na orkiestrę symfoniczną”.

Jego prace charakteryzują się różnorodnością gatunkową oraz bogatą aranżacją muzyczną, co sprawia, że twórczość Fajta pozostaje nieprzerwanie w pamięci słuchaczy.

Źródła

W poniższej sekcji znajdują się ważne źródła dotyczące Henryka Fajta, które mogą być przydatne do dalszego zgłębiania tematu.

• Fajt, Henryk, strona Biblioteki Polskiej Piosenki,
• Strona poświęcona Henrykowi Fajtowi. zsg1radomsko.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-04-10)],
• Jerzy Bałaziński: „Czechura” Radomsko, 1995,
• Zbigniew Zieliński: „Jędrusiowa dola” wydawnictwo Apostolicum, 1999.

---

Oceń: Henryk Fajt

---