Jan Eugeniusz Pawlica, urodzony 5 marca 1930 roku w Częstochowie, był wybitnym polskim filozofem, który znacząco wpłynął na rozwój myśli filozoficznej w Polsce. Zmarł 12 października 2021 roku w Krakowie, pozostawiając po sobie liczne dokonania intelektualne.
Pawlica był doktorem habilitowanym oraz profesorem nadzwyczajnym, a jego praca koncentrowała się głównie na aksjologii i etyce. W swojej karierze naukowej zdobył uznanie w środowisku akademickim, zwłaszcza dzięki wykładom na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, gdzie kształcił wielu studentów i młodych filozofów.
Jego podejście do filozofii łączyło solidne podstawy teoretyczne z praktycznym zastosowaniem w życiu codziennym, co czyniło jego nauczanie wyjątkowym i inspirującym.
Życiorys
Jan Pawlica, znamienity polski filozof, ukończył studia prawnicze w 1955 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim. Następnie, w 1958 roku, podjął studia z zakresu filozofii na Uniwersytecie Warszawskim. W 1963 roku obronił tam swoją pracę doktorską, której tematem była myśl etyczna Jean-Marie Guyau. Praca została napisana pod kierunkiem Romana Ingardena, jednego z czołowych polskich filozofów.
W 1972 roku uzyskał stopień doktora habilitowanego za pracę poświęconą „Konfliktom moralnym. Problematyka teoretyczna i praktyczna”. Jego badania w latach 70. charakteryzowały się silnym wpływem metodologii marksistowskiej, co odzwierciedlało się w podejmowanych tematach i analizach.
Wkrótce po uzyskaniu habilitacji objął stanowisko docenta na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie na początku lat 70. został dyrektorem Instytutu Religioznawstwa, pełniąc tę funkcję aż do 1980 roku. W 1990 roku awansował na profesora nadzwyczajnego w Instytucie Filozofii Wydziału Filozoficznego tego uniwersytetu. Przez wiele lat, od 1984 do 1999 roku, kierował Zakładem Etyki w Instytucie Filozofii UJ.
Jan Pawlica był również aktywnym działaczem Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej na Uniwersytecie Jagiellońskim. W 2006 roku Rektorska Komisja ds. Inwigilacji Uniwersytetu Jagiellońskiego ustaliła, że Jan Pawlica był Tajnym Współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa, zarejestrowanym jako TW „Filozof”.
Publikacje
Jan Pawlica jest znanym filozofem, którego działalność obejmuje wiele istotnych publikacji. Jego prace koncentrują się na zagadnieniach etyki oraz relacjach między etyką a innymi dziedzinami. Poniżej przedstawiamy zestawienie najważniejszych jego publikacji:
- Podstawowe pojęcia etyki (1972, 1978, 1994),
- Suffering as human experience: proceedings from VI Jagiellonian Symposium on Ethics, Cracow, 6–8 June 1994 (red. nauk., 1994),
- Etyka. Cz. 1 (1980),
- Methodological problems of research on the science of religion (współautorzy: Jan Jerschina, Halina Moszczyńska, 1978),
- Marksistowska etyka i socjalistyczna moralność (1976),
- Typy postaw moralnych w Polsce Ludowej (1973),
- O konfliktach i postawach moralnych (1973),
- Konflikty moralne: problematyka teoretyczna i praktyczna (1972),
- Etyka. Cz. 2, Wybór tekstów (red. nauk., 1980),
- Spór o etykę: materiały X Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego, Kraków 4–5 czerwca 1998 (1999),
- Etyka a prawo i praworządność: materiały IX Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego, Kraków, 2–3 czerwca 1997 (1998),
- Etyka a życie publiczne: materiały VIII Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego, Kraków, 7–8 czerwca 1996 (1997),
- Autokreacja człowieka – między wolnością a zniewoleniem: materiały VI Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego, Kraków 5–6 czerwca 1995 (1995),
- Uniwersalne wartości etyczne w różnych kulturach: materiały V Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego, Kraków 7–8 czerwca 1993 (1993),
- O odpowiedzialności: moralny wymiar odpowiedzialności w życiu publicznym: materiały III Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego, Kraków 4–5 czerwca 1990 (1993),
- Etyka współdziałania: materiały IV Jagiellońskiego Sympozjum Etycznego, Kraków 5–6 czerwca 1992 (1993).
Wszystkie te dzieła czynią z Pawlicy istotną postać w polskiej filozofii etycznej.
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Maria Kotlicka | Piotr Wróbel (ur. 1965) | Józef Tomasz Szabel | Aleksander Imich | Ireneusz Caban | Elżbieta Hurnikowa | Kazimierz Stępień | Jolanta Kolbuszewska | Konrad Ludwicki | Józefa Kamocka | Marta Płonka | Sławomir Ruciński | Wiesław Paweł Szymański | Maria Kamocka | Krystyna Falińska | Janusz Kapuścik | Tomasz Michał Gronowski | Andrzej Chwalba | Wacław Józef Walecki | Isztar ZawadzkiOceń: Jan Pawlica (filozof)