Alfred Gabriel Hertz, urodzony 13 marca 1898 roku w Częstochowie, to postać, która na zawsze pozostanie w pamięci zarówno jako wybitny lekarz internista i pediatra, jak i bohater walk o niepodległość Polski.
Jego życie zakończyło się tragicznie w dniu 7 maja 1942 roku w Tomaszowie Mazowieckim, gdzie padł ofiarą brutalnych działań hitlerowskich. Jako lekarz poświęcił swoje życie nie tylko kwestii medycznej, ale również walce o wolność i niezależność.
Stosunki rodzinne
Alfred Gabriel Hertz pochodził z uznawanej rodziny żydowskiej Hertzów, która od wielu pokoleń była integralną częścią społeczności Częstochowy. Jego rodzicami byli Szlama (Stanisław) Hertz oraz Estera, z domu Zaks. Niezwykle ważną postacią w jego życiu był Judy Michał Hertz (1867–1942), który pełnił rolę dyrektora zarządzającego Tomaszowską Fabryką Sztucznego Jedwabiu i był jego bratankiem. Ponadto, Alfred miał siostrę Gabrielę, która w 1933 roku zdobyła tytuł doktora z chemii na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.
W życiu osobistym Alfred poślubił Eugenię Frankfurt, pochodzącą z Tomaszowa Mazowieckiego. Niestety, małżeństwo to było bezpotomne, co miało wpływ na dalsze losy rodziny.
Edukacja
Początkowo Alfred Gabriel Hertz zdobywał wiedzę w rodzinnym domu, co stanowiło solidny fundament dla jego przyszłej edukacji. W 1906 roku rozpoczął naukę w 8-klasowym Gimnazjum Polskim w Częstochowie, które kontynuował w Szkole Handlowej Kupiectwa Łódzkiego. Jednak w czasie I wojny światowej, w latach 1914–1915, z powodu zamknięcia większości szkół z powodu działań wojennych, uczęszczał na prywatne lekcje.
W roku szkolnym 1915–1916 absolwent ósmej klasy Szkoły Filologicznej Towarzystwa Opieki Szkolnej w Częstochowie z sukcesem zdobył maturę. Po ukończeniu kształcenia ogólnego, 20 czerwca 1916 roku, rozpoczął studia na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Warszawskiego (nr alb. 1276). Podczas studiów angażował się w działania Towarzystwa Bratnia Pomoc, co świadczy o jego aktywności społecznej i zainteresowaniu pomocą innym.
W 1918 roku, w momencie przerwania studiów, zgłosił się na ochotnika do Wojska Polskiego, co miało wpływ na jego dalszy rozwój. Po demobilizacji w marcu 1921 roku, wrócił do kontynuacji przerwanego kształcenia medycznego na Uniwersytecie Warszawskim. Po intensywnej pracy i determinacji, 16 lutego 1924 roku uzyskał dyplom lekarza, co stanowiło kulminacyjny punkt jego edukacyjnej drogi.
Udział w walkach o wyzwolenie Polski (1918–1921)
14 listopada 1918 roku Alfred Gabriel Hertz zdecydował się wstąpić ochotniczo do Wojska Polskiego, co rozpoczęło jego aktywną służbę w czasie walk o niepodległość kraju. Początkowo, swoją służbę pełnił w 5 baonie saperów z siedzibą w Krakowie.
W marcu 1919 roku, dzięki swoim umiejętnościom i determinacji, uzyskał przydział do służby sanitarnej w Szpitalu Okręgowym w Krakowie. Tam zyskał cenne doświadczenie, które wkrótce miało mu się przydać. Po pewnym czasie został przydzielony do pociągu sanitarnego nr 3, gdzie kontynuował swoją misję, wspierając rannych wojskowych.
W październiku 1919 roku uzyskał awans na podchorążego, co świadczyło o jego zaangażowaniu i rosnących umiejętnościach wojskowych. Następnie, w styczniu 1920 roku, uczestniczył w Kursie dla Oficerów Sanitarnych w Warszawie, co pozwoliło mu na dalszy rozwój kariery militarnej oraz przekładało się na jego przyszłe misje.
Po ukończeniu kursu, Hertz został odkomenderowany do Stacji Zbornej dla Chorych i Rannych przy 1 Armii w Białymstoku. Tam organizował i nadzorował pomoc medyczną, co było niezbędne w trudnych warunkach wojennych.
Podczas konfliktu polsko-sowieckiego, Alfred Hertz brał udział w walkach jako żołnierz 201 pułku szwoleżerów. Jego heroiczne działania zaowocowały aktywnym uczestnictwem w obronie Warszawy oraz w pamiętnej bitwie pod Płońskiem, która miała miejsce w dniach 16-17 sierpnia 1920 roku. Wraz ze swoim pułkiem, później trafił na front wołyński, gdzie stawiał czoła przeciwnikowi.
W wyniku bohaterskiego zachowania w bitwie pod Korosteniem w listopadzie 1920 roku, podczas której udało się zdobyć pociąg pancerny oraz wziąć do niewoli wielu jeńców, Alfred Gabriel Hertz został uhonorowany Krzyżem Walecznych, co jeszcze bardziej podkreśliło jego odwagę i oddanie sprawie narodowej.
Jego służba zakończyła się w marcu 1921 roku, kiedy to został zdemobilizowany, pozostawiając za sobą istotny ślad w historii polskich zmagań o niepodległość.
Praktyka lekarska
Alfred Gabriel Hertz osiedlił się w Tomaszowie Mazowieckim, gdzie rozpoczął swoją praktykę lekarską jako internista oraz pediatra. W pełni poświęcił się pracy na rzecz lokalnej społeczności jako lekarz domowy zatrudniony w Ubezpieczalni Społecznej.
Tuż przed wybuchem II wojny światowej, w roku 1938, wyjechał z żoną do Rzymu na roczny staż lekarski, który trwał od września 1938 do sierpnia 1939. Po powrocie do Polski, w obliczu nadciągających wydarzeń, brał udział w niesieniu pomocy medycznej obrońcom Warszawy. Po kapitulacji stolicy, 15 października 1939 roku, wrócił do Tomaszowa, gdy ustanął czas działań wojennych.
W początkowym okresie okupacji hitlerowskiej, Hertz zaangażował się w działalność Towarzystwa Ochrony Zdrowia Żydów (TOZ). Jego życie wkrótce spleciono z tragiczną rzeczywistością getta tomaszowskiego, gdzie pełnił funkcję starszego w Radzie Żydowskiej (Judenracie). Od 1940 roku pracował w Szpitalu Żydowskim, który mieścił się przy ulicy Wieczność 32/34, w dawnym budynku Gimnazjum Żydowskiego (obecnie ul. J. Słowackiego).
Niestety, życie Alfreda Gabriela Hertza zakończyło się tragicznie. Zginął od kuli faszysty w nocy z 6 na 7 maja 1942 roku, podczas brutalnych akcji skierowanych przeciwko inteligencji żydowskiej oraz oficerom rezerwy Wojska Polskiego.
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Jerzy Zański | Berek Lajcher | Krzysztof Bankiewicz | Adolf Wolberg | Dawid Helman | Józef Marian Geisler | Eugeniusz Łazowski | Wilhelm Kohn | Jerzy Einhorn | Halina Hackiewicz | Stanisław Orzeszyna | Witold Golnik | Antoni Prusiński | Marian Eiger | Irena Maria Smólska | Grzegorz Opala | Jerzy Sikora (lekarz) | Alfred Franke | Wojciech BraksatorOceń: Alfred Gabriel Hertz