Alfred Franke, urodzony 12 grudnia 1895 roku w Częstochowie, to postać, która zapisała się w historii jako polski lekarz-chirurg oraz wpływowy działacz społeczny. Jego życie i działalność były ściśle związane z Częstochową, gdzie przez wiele lat przyczyniał się do rozwoju lokalnych inicjatyw zdrowotnych i społecznych.
Franke zmarł prawdopodobnie w 1940 roku, a jego dziedzictwo jako wybitnego lekarza oraz zaangażowanego człowieka pozostaje w pamięci mieszkańców tego miasta.
Życiorys
Alfred Franke urodził się w rodzinie wyznania ewangelickiego, jego ojcem był Adolf Franke, który przez długi czas pełnił funkcję radnego w Częstochowie, natomiast jego matką była Wanda Schleicher. Po ukończeniu studiów medycznych na Uniwersytecie Warszawskim w 1920 roku, Alfred zdecydował się na ochotniczy wstęp do Wojska Polskiego, aby walczyć w obronie Lwowa.
1 stycznia 1920 roku został mianowany podporucznikiem sanitarnym w baonie zapasowym 5. pułku piechoty Legionów. Po zakończeniu działań wojennych powrócił do Częstochowy, gdzie osiedlił się w swoim rodzinnym domu, obecnie znanym jako Dom Frankego, położonym przy al. NMP 14. Tam objął posadę lekarza w lokalnym szpitalu i aktywnie zaangażował się w działalność społeczną, a także rozwijał inicjatywy charytatywne na rzecz młodzieży ewangelickiej. W późniejszym czasie został ordynatorem szpitala miejskiego.
W 1928 roku zainicjował powstanie Stowarzyszenia Pracy Społeczno-Wychowawczej im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Częstochowie, którym zarządzał jako prezes od 1930 roku. Alfred Franke był również aktywnym członkiem wielu organizacji kombatanckich i utrzymywał bliskie relacje z częstochowskimi oficerami. W szczególności pełnił rolę wiceprezesa Klubu Sportowego „Viktoria” oraz współorganizował Klub Sportowy „Brygada”, który miał swoją siedzibę u zbiegu ulic Kazimierza Pułaskiego i 7 Kamienic, gdzie również był pierwszym prezesem.
Zasługi i działalność Alfreda Franke były doceniane przez wielu, w tym takich gości jak gen. Mieczysław Dąbkowski, gen. Wacław Stachiewicz, gen. Janusz Gąsiorowski, płk Kazimierz Janicki oraz płk Stanisław Maczek.
W chwili zbliżającej się II wojny światowej został zmobilizowany do wojska. W sierpniu 1939 roku objął dowództwo nad szpitalem wojskowym w Równem. Po inwazji sowieckiej został aresztowany i przewieziony do obozu zbiorczego w Szepietówce, a następnie do Starobielska. Jego nazwisko pojawia się na listach zamordowanych w siedzibie charkowskiego zarządu NKWD w kwietniu i maju 1940 roku.
Choć nie ma jednoznacznych dowodów jego śmierci, po wojnie zgłosili się do rodziny Franke dwaj oficerowie z wiadomościami, że Alfred mógł trafić do łagru i był widziany w obozie w Archangielsku w 1945 roku. Na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie, w rodzinnym grobowcu, znajduje się tablica inskrypcyjna Alfreda Franke, jednak bez podania miejsca i daty jego śmierci.
Rok 2003 przyniósł odsłonięcie tablicy pamiątkowej w Częstochowie, upamiętniającej miejsce, w którym mieszkał Alfred Franke.
Życie prywatne
W 1925 roku Alfred Franke wziął ślub z Elżbietą Buhle (1906−1972), która była jedną z czołowych tenisistek w Polsce. Para doczekała się trójki dzieci:
- córki Haliny Leszczyńskiej (1928−1983), która była profesorem chemii i twórczynią nowoczesnego systemu oczyszczania siarki,
- Ireny Smólskiej (1926−2003) – profesor medycyny oraz lekarza kardiochirurga dziecięcego, Irenę Smólską,
- syna Tadeusza (ur. 1934) – inżyniera.
W roku 1938 Franke został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi za swoje zaangażowanie w pracę i działalność społeczną.
Przypisy
- Dekret L. 1804, Dziennik Personalny M.S.Wojsk. Nr 1 z 17.01.1920 r., s. 4
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Jerzy Sikora (lekarz) | Grzegorz Opala | Irena Maria Smólska | Marian Eiger | Antoni Prusiński | Witold Golnik | Stanisław Orzeszyna | Alfred Gabriel Hertz | Jerzy Zański | Berek Lajcher | Wojciech Braksator | Halina Hackiewicz | Jerzy Einhorn | Wilhelm Kohn | Eugeniusz Łazowski | Józef Marian Geisler | Dawid Helman | Adolf Wolberg | Krzysztof BankiewiczOceń: Alfred Franke