Kazimierz Browicz to postać, która na trwałe wpisała się w historię polskiej botaniki.
Urodził się 17 grudnia 1925 roku w Częstochowie, gdzie rozpoczęła się jego niezwykła przygoda z nauką.
Przez lata swojej kariery naukowej, Browicz zdobył uznanie jako chorolog, a także systematyk drzew i krzewów, zajmując się ich klasyfikacją i badaniem powszechności występowania. Jego prace miały duży wpływ na rozwój tej dziedziny.
W 2009 roku, 10 czerwca, świat nauki stracił wybitnego specjalistę, jednak jego dorobek pozostaje niezwykle ważnym elementem polskiej akademii.
Kazimierz Browicz był również profesorem i członkiem rzeczywistym Polskiej Akademii Nauk, co świadczy o jego zasługach oraz wpływie na środowisko naukowe w Polsce.
Edukacja
Ścieżka edukacyjna Kazimierza Browicza jest niezwykle złożona i pełna dramatycznych wydarzeń. Po rozpoczęciu nauki w liceum w Częstochowie, jego edukacja została przerwana przez wybuch wojny, co zmusiło go do kontynuowania nauki w tajnych kompletach. W 1942 roku został aresztowany przez Gestapo, co doprowadziło go do przymusowych robót w Austrii. Niestety, jego rodzina również doświadczyła okropności wojny – rodzice oraz siostra Browicza trafili do obozów koncentracyjnych, gdzie ojciec zginął w Majdanku, a matka w Oświęcimiu.
Po dramatycznych wydarzeniach w 1943 roku, zdołał uciec z przymusowych robót i przyjął fałszywe nazwisko. W Warszawie zamieszkał u rodziny, co zapewniło mu pewien rodzaj bezpieczeństwa. Równocześnie pracował w straży pożarnej, a w wolnym czasie przystąpił do ukończenia dwóch ostatnich klas liceum. Jego aktywna postawa w obliczu wojennej rzeczywistości przejawiała się również w uczestnictwie w powstaniu warszawskim w 1944 roku. Po upadku powstania został jednak internowany w obozie przejściowym w Pruszkowie.
Po udanej ucieczce Browicz przebywał w Częstochowie aż do momentu wyzwolenia kraju. Egzamin maturalny zdał w 1945 roku, co oznaczało dla niego początek nowego etapu edukacji. Po maturze rozpoczął studia wyższe na Kursach Akademickich w Częstochowie, gdzie kształcił się na Wydziale Ogólno-Przyrodniczym. W latach 1945–1949 kontynuował edukację na Wydziale Rolniczo-Leśnym Uniwersytetu w Poznaniu, co podkreśla jego zaangażowanie w zdobywanie wiedzy nawet w trudnych warunkach powojennych.
Kariera naukowa
Kazimierz Browicz, wybitny specjalista w dziedzinie leśnictwa, otrzymał dyplom magistra leśnictwa za swoją pracę związaną z „Pnączami w Arboretum Kórnickim”, która została wydrukowana w 1952 roku. W roku 1959 uzyskał tytuł doktora na Wydziale Leśnym Wyższej Szkoły Rolniczej w Poznaniu, za pracę poświęconą „Gatunkom z rodzaju Cotoneaster Ehrh w Polsce”. W 1963 roku zdobył stopień doktora habilitowanego na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, dzięki monografii dotyczącej rodzaju Colutea.
Jego intensywna działalność wydawnicza zaowocowała przyznaniem mu tytułu profesora nadzwyczajnego w roku 1970, a następnie profesora zwyczajnego w 1978 roku. Od 1983 roku był członkiem korespondentem Polskiej Akademii Nauk, a w 1998 roku uzyskał status członka rzeczywistego PAN.
Praca naukowa
Rozpoczęcie pracy naukowej przez Kazimierza Browicza miało miejsce w 1947 roku, kiedy to, jako student trzeciego roku, podjął się roli asystenta w Zakładzie Badania Drzew i Lasu Fundacji Kórnickiej. Jego ścieżka zawodowa kontynuowała się w latach 1949–1956 w Poznaniu, gdzie najpierw pełnił obowiązki młodszego asystenta w Zakładzie Botaniki Ogólnej i Fitopatologii Uniwersytetu Poznańskiego, a następnie awansował na starszego asystenta w 1950 roku i adiunkta rok później.
Po zmianach strukturalnych, związanych z przyłączeniem Wydziału Leśnego do Wyższej Szkoły Rolniczej, Browicz kontynuował swoją pracę w Zakładzie Botaniki Leśnej. Początkowo pracował pod kierunkiem profesora L. Mroczkiewicza, a później współpracował z doktorem S. Kościelnym.
W latach 1956–1991 Kazimierz Browicz był związany z Zakładem Dendrologii i Pomologii Polskiej Akademii Nauk w Kórniku, który później przekształcił się w Instytut Dendrologii PAN. Od 1964 roku piastował stanowisko docenta w Zakładzie Dendrologii PAN w Kórniku. W latach 1965–1991 sprawował funkcję kierownika Pracowni, która później została przekształcona w Zakład Systematyki i Geografii. Ponadto, w latach 1966–1973 oraz 1982–1991 był zastępcą dyrektora Zakładu Dendrologii odpowiedzialnym za sprawy naukowe.
W 1991 roku Kazimierz Browicz przeszedł na emeryturę, kończąc tym samym swoją znaczącą karierę w dziedzinie nauk przyrodniczych.
Zainteresowania naukowe
W latach 1947–1960 Kazimierz Browicz skupiał się przede wszystkim na introdukcji oraz aklimatyzacji obcych gatunków drzew i krzewów na terenie Polski. W tym właśnie okresie brał udział w opracowywaniu pierwszego podręcznika z zakresu dendrologii.
W kolejnych latach, 1958–1970, jego prace koncentrowały się na systematyce oraz geograficznym rozmieszczeniu takich gatunków drzew i krzewów, jak: Sorbus, Ligustrum, Daphne, Genista i wiele innych. W latach 1963–1982 był autorem „Atlasu Rozmieszczenia Drzew i Krzewów w Polsce”, który został opublikowany w trzech językach: polskim, angielskim oraz rosyjskim. Profesor Browicz przez długi czas pełnił funkcję redaktora tego ważnego wydawnictwa, a także był autorem przeważającej części zamieszczonych w nim map oraz tekstów.
Od roku 1968 jego badania naukowe koncentrowały się na florze drzewiastej południowo-zachodniej Azji oraz wschodniego Śródziemnomorza. W dorobku naukowym profesora znajduje się 265 publikacji, w tym 225 prac oryginalnych oraz 5 książek. Profesor Browicz jest także autorem opisania około 90 nowych taksonów dla nauki, w tym dwóch nowych rodzajów: Cyprinia oraz Malosorbus. Dodatkowo, dokonał niemal 60 zmian w nazewnictwie różnych taksonów.
Na emeryturze profesor opublikował 30 prac, które były związane z chorologią, kontynuując w ten sposób swoją pasję badawczą i wkład naukowy.
Członkostwo
Kazimierz Browicz w swoją długą i owocną karierę zaangażował się w działalność różnych organizacji naukowych, co świadczy o jego pasji i oddaniu dla botaniki.
- w 1948 roku dołączył do Polskiego Towarzystwa Botanicznego, gdzie pełnił rolę sekretarza w Sekcji Dendrologicznej,
- od 1959 roku był częścią International Dendrology Society,
- od 1975 roku związany był z OPTIMA – Organization for Phyto-Taxonomic Investigation of the Mediterranean Area,
- od 1974 roku członek Komitetu Botaniki PAN, gdzie w latach 1981-1987 obejmował stanowisko przewodniczącego,
- od 1985 roku nadano mu tytuł honorowego członka Czechosłowackiego Towarzystwa Botanicznego,
- od 2001 roku został członkiem honorowym Polskiego Towarzystwa Botanicznego.
Ordery, odznaczenia
Kazimierz Browicz był osobą, która otrzymała liczne odznaczenia i wyróżnienia w uznaniu za swoje osiągnięcia.
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1969 roku,
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 1986 roku,
- dwukrotne wyróżnienie nagrodą Sekretarza Naukowego Polskiej Akademii Nauk w latach 1979 oraz 1982,
- Medal XXV-lecia Polskiej Akademii Nauk, przyznany w 1984 roku,
- międzynarodowa nagroda od US Department of Agriculture (Forest Service) – International Honor Award za znaczący wkład w światową wiedzę o roślinach drzewiastych, przyznana w 1991 roku,
- Medal im. Władysława Szafera, który otrzymał w 1998 roku,
- nagroda premiera za stworzenie kilkunastotomowej „Chorologii”, przyznana w 2001 roku.
Miejsce spoczynku
Kazimierz Browicz znalazł swój ostatni spoczynek w Poznaniu, na cmentarzu parafialnym, który mieści się przy ulicy Nowina na Jeżycach.
Jego grób znajduje się w kwaterze oznaczonej literą P, w dziewiątym rzędzie i ósmym miejscu.
Przypisy
- BROWICZ, Kazimierz [online], Polska Akademia Nauk - Członkowie PAN [dostęp 01.02.2023 r.]
- Lista wyróżnionych Medalem im. prof. Władysława Szafera
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Eugenia Sobkowska | Stanisław Drobniak | Maria Białobrzeska (botanik) | Jacek Otlewski | Andrzej Włodarek | Józef Andrzej Gierowski | Tadeusz Gałkowski | Felicjan Zygmunt Piątkowski | Wacław Tokarz | Bogdana Carpenter | Józefa Kamocka | Konrad Ludwicki | Jolanta Kolbuszewska | Kazimierz Stępień | Elżbieta Hurnikowa | Ireneusz Caban | Aleksander Imich | Józef Tomasz Szabel | Piotr Wróbel (ur. 1965) | Maria KotlickaOceń: Kazimierz Browicz