Zdzisław Szczepański


Zdzisław Szczepański to postać, która znacząco wpisała się w historię polskiej nauki. Urodził się w 1919 roku w Częstochowie, a swoje życie zakończył 14 lipca 1986 roku w Łodzi. Był wybitnym specjalistą w dziedzinie wysokich napięć, co potwierdza jego długoletnia działalność akademicka i badawcza.

W czasie swojej kariery akademickiej Zdzisław Szczepański zdobył miano profesora na Politechnice Łódzkiej, gdzie przyczynił się do rozwoju dziedziny elektryczności i technologii elektrycznych.

Życiorys

Zdzisław Szczepański przed wybuchem II wojny światowej edukował się w I Państwowym Liceum i Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Częstochowie. W trudnym okresie okupacji niemieckiej, w roku 1944, pomyślnie zdał tajny egzamin maturalny. Wkrótce po tym zaangażował się w działalność edukacyjną, prowadząc nauczanie na tajnych kompletach, gdzie wykładał zarówno matematykę, jak i fizykę. W końcowym etapie okupacji, rozpoczął studia na nieformalnych kursach politechnicznych, które odbywały się w Częstochowie.

Po zakończeniu wojny kontynuował swoją edukację na Wydziale Elektrycznym Politechniki Łódzkiej, gdzie uzyskał dyplom ukończenia studiów w 1949 roku. Już w trakcie studiów, w 1947 roku, podjął pracę w Zakładzie Wysokich Napięć ówczesnej Katedry Elektroenergetyki, zaczynając na stanowisku młodszego asystenta. Od 1954 roku piastował stanowisko adiunkta, a w latach 1956–1966 zarządzał Zakładem Wysokich Napięć.

W latach 1956–1958, w ramach Zespołu Badawczego Napięć Wysokich, kierował również pracownią uziemień w Instytucie Energetyki. W 1964 roku obronił pracę doktorską pod tytułem „Mechanizm starzenia izolacji kondensatorów udarowych napięciowych”, a cztery lata później uzyskał habilitację na podstawie pracy „O mechanizmie wyładowań niezupełnych powodujących szybką degradację dielektryku kondensatorów impulsowych”. Jego praca i naukowe osiągnięcia przyczyniły się do stworzenia łódzkiej szkoły w dziedzinie wyładowań niezupełnych.

W latach 1966–1983 był zastępcą kierownika Katedry Wysokich Napięć, a także pełnił funkcję zastępcy dyrektora Instytutu Transformatorów, Maszyn i Aparatów Elektrycznych. Od 1984 roku aż do swojej śmierci przewodził Katedrze Wysokich Napięć. W czasie jego kadencji, w latach 1969–1973, był prodziekanem, a następnie dziekanem Wydziału Elektrycznego Politechniki Łódzkiej aż do 1981 roku. Jego kadencja była czasem znacznej rozbudowy wydziału, który wzbogacił się o nowe pomieszczenia wykładowe, bibliotekę oraz wyspecjalizowane laboratoria, w tym halę wysokich napięć.

W obszarze swojej działalności naukowej, Szczepański koncentrował się na badaniach związanych z mechanizmami powstawania i degradacyjnym wpływem wyładowań niezupełnych na dielektryki, konstrukcją źródeł piorunowych oraz zagadnieniami związanymi z uziemieniem. Uczony opublikował szereg artykułów, monografię oraz był współautorem dwóch książek. Udało mu się również wypromować pięciu doktorów.

Poza działalnością akademicką, w latach 1949–1950 pracował w Zjednoczeniu Energetyki Okręgu Centralnego, a w latach 1953–1956 był związany z Energoprojektem w Łodzi. W 1969 roku doceniono jego osiągnięcia, przyznając mu nagrodę III stopnia MSWiN. Zmarł 14 lipca 1986 roku w Łodzi i został pochowany na cmentarzu komunalnym Doły (kwatera XVIII-1-84).

Publikacje (wybór)

W tej sekcji przedstawiamy wybrane publikacje autorstwa Zdzisława Szczepańskiego, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w dziedzinie techniki wysokich napięć oraz izolacji urządzeń elektrycznych:

  • Z. Szczepański, Wyładowania niezupełne w izolacji urządzeń elektrycznych. PWN, Warszawa, 1973,
  • Z. Szczepański, Technika wysokich napięć. Część I. Wytrzymałość dielektryczna. Wyd. Politechniki Łódzkiej, 1974 i 1979,
  • Z. Szczepański, Z. Lechowski, A. Rosicki, J. Wodziński, Układy izolacyjne urządzeń elektrycznych. WNT, Warszawa, 1978,
  • Praca zbiorowa pod red. Z. Szczepańskiego, Degradacja izolacji papierowo-olejowej i syntetycznej. Postępy Techniki Wysokich Napięć z.16. PWN, Warszawa, 1986.

Ordery i odznaczenia

Profesor Zdzisław Szczepański, znany z licznych osiągnięć, został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które stanowią potwierdzenie jego znaczącego wkładu w życie publiczne oraz naukowe w Polsce.

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany mu w 1984 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, otrzymany w 1971 roku,
  • Srebrny Krzyż Zasługi, nadany w 1957 roku,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej, datowany na 15 stycznia 1955 roku,
  • Medal im. Mieczysława Pożaryskiego,
  • Honorowa Odznaka Miasta Łodzi,
  • Odznaka „Zasłużony dla Politechniki Łódzkiej”.

Te odznaczenia są dowodem uznania jego zasług oraz wpływu, jaki miał na rozwój zarówno nauki, jak i lokalnej społeczności.

Źródłem tych informacji jest życiorys profesora Zdzisława Szczepańskiego, który poświadcza jego znaczenie w historii Polski.

Przypisy

  1. a b c d e f Jarosław Galoch, Profesor Zdzisław Szczepański. Wspomnienie – życiorys [dostęp 05.02.2024 r.]
  2. Almanach Absolwentów Sienkiewicza [online], absolwenci.sieniu.czest.pl [dostęp 05.02.2024 r.]
  3. Cmentarz komunalny Doły w Łodzi [online], cmentarzekomunalne.lodz.systkom.pl [dostęp 05.02.2024 r.]
  4. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 – Uchwała Rady Państwa z dnia 15.01.1955 r.

Oceń: Zdzisław Szczepański

Średnia ocena:4.46 Liczba ocen:14