Maria Uziembło

---

Życiorys

Maria Uziembło była niezwykłą osobą, urodzoną jako córka inżyniera kolejowego Władysława Kalińskiego oraz Stanisławy z Rudnickich. W początkowym okresie życia zdobywała wiedzę w czasie tajnych kompletów edukacyjnych. Niestety, jej młodzieńcze lata zostały zakłócone przez poważną chorobę – gruźlicę, co zmusiło ją do udania się na leczenie do Włoch i Austrii. W 1911 roku osiedliła się z matką w Zakopanem, gdzie wspólnie prowadziły pensjonat Modrzejów, który pełnił również funkcję tymczasowego szpitala dla legionistów.

Po zawarciu małżeństwa w 1917 roku przeniosła się do Warszawy. Tam skupiła się na działalności charytatywnej oraz społecznej, szczególnie na wspieraniu dzieci pochodzących z rodzin bezrobotnych. Rozpoczęła studia na Wolnej Wszechnicy Polskiej, koncentrując się na pracy społeczno-oświatowej. Już w 1927 roku opracowała projekt nowej instytucji, która miała wprowadzić innowacyjne formy pomocy społecznej. Wśród współautorek tej koncepcji znalazły się takie postaci jak Halina Frejmanowa, Bronisława Luidor, Nina Mohuczy i Regina Rudzińska.

W myśli Uziembło, nędza rodziny była traktowana nie tylko jako kwestia materialna, ale również jako problem psychiczny jej członków. Jej wizja pomoc społecznej obejmowała zarówno wsparcie finansowe, jak i pomoc w wytworzeniu pozytywnej zmiany w psychice osób potrzebujących. Koncepcje te szczegółowo omówiła w artykule „Kilka słów o całości” w książce „Walka z nieszczęściem”, wydanej w Warszawie w 1933 roku przez Obywatelski Komitet Pomocy Społecznej.

W latach 1928-1935 realizowała swój model pomocy w Sekcji Pomocy Matce i Dziecku Obywatelskiego Komitetu Pomocy Społecznej, która stała się wzorcowym przykładem dla różnych inicjatyw. W tym czasie współpracowała z Czesławem Wroczyńskim, a efekty jej pracy zostały opisane w zaginionej publikacji „Nowe formy opieki społecznej”. W latach 1936-1937 zorganizowała Kongres Dziecka, a w 1938 roku stworzyła koncepcję i założyła Dom Kobiety, który stanowił ośrodek rehabilitacyjny dla kobiet bezdomnych. Ponadto, była jedną z współorganizatorek Związku Zawodowego Pracowników Społecznych, który, niestety, nie został zarejestrowany przed 1939 rokiem. Wśród współorganizatorów byli również Robert Froehlich oraz Anna Chmielewska.

Podczas II wojny światowej, od 1939 do 1940 roku, Urząd Uziembło organizowała spółdzielnię wytwórczą, która miała na celu generowanie dochodów dla lokalnej społeczności, a także była odpowiedzialna za wydawanie kenkart. W końcu 1940 roku przeniosła się do Krakowa, gdzie kontynuowała pracę w obszarze spółdzielczości i angażowała się w działalność dla podziemia, w szczególności wspierając Biuro Informacji i Propagandy AK.

Po zakończeniu wojny, pomiędzy 1945 a 1947 rokiem, mieszkała w Dzierżoniowie, gdzie znów pracowała w spółdzielniach. W 1947 roku objęła kierownictwo Domu Matki i Dziecka w Janowicach Wielkich. Po powrocie do Warszawy w 1948 roku, zatrudniła się w Wydziale Opieki Zarządu Miejskiego. Jej wiedza przysłużyła się do opracowania kwestionariusza badań dotyczących kształcenia pracowników socjalnych dla ONZ. Była także odpowiedzialna za badania na temat sieroctwa wojennego. W latach 1949-1952 badała problemy społeczne związane z budownictwem mieszkaniowym, współpracując z Instytutem Budownictwa Mieszkaniowego. W 1957 roku brała udział w organizacji Zjazdu Pedagogów Społecznych, a także współtworzyła Towarzystwo Wolnej Wszechnicy Polskiej, wchodząc w skład jego zarządu. W latach 70. XX wieku prowadziła badania dotyczące relacji lekarz-pacjent, a ich wyniki przekazała Uniwersytetowi Warszawskiemu.

Rodzina

Maria Uziembło wzięła ślub z Adamem Uziembło w roku 1917. Warto zauważyć, że dla Adama był to już drugi związek, ponieważ wcześniej rozwiódł się z Marią z domu Wierzejską. Ich małżeństwo zaowocowało narodzinami córki Anieli, która przyszła na świat w 1919 roku.

---

Oceń: Maria Uziembło

---