Józef Parczyński


Józef Stanisław Parczyński, znany również pod pseudonimami „Cham”, „Gal” oraz „Świt”, przyszedł na świat 14 lutego 1897 roku w Częstochowie.

Był to człowiek, który zapisał się w historii jako podpułkownik piechoty Wojska Polskiego.

Jego życie zakończyło się 4 listopada 1965 roku w Katowicach, a jego dorobek wojskowy i działalność na rzecz kraju pozostają ważnymi elementami polskiej historii.

Życiorys

Józef Parczyński przyszedł na świat 14 lutego 1897 roku w Częstochowie. Pochodził z rodziny, w której jego ojcem był Józef, kupiec, a matką Helena ze Skajskich. W jego rodzinie znalazło się również troje rodzeństwa: Stanisław, specjalizujący się w dentystyce, Mieczysław, który również podjął się pracy w handlu, oraz dwie siostry, Janina i Eugenia, która zmarła w 1998 roku. Janina połączyła swoje życie z kapitanem piechoty Henrykiem Ihnatowiczem. Eugenia, od roku 1934, była żoną porucznika artylerii Eugeniusza Jakuba Goliszewskiego, słuchacza Wyższej Szkoły Intendentury.

Ukończył gimnazjum filologiczne w Częstochowie, kończąc naukę w 1915 roku. W latach 1916–1918 aktywnie uczestniczył w działaniach częstochowskiego okręgu Polskiej Organizacji Wojskowej. Po odzyskaniu przez Polskę niepodległości zapisał się do Szkoły Podchorążych w Warszawie. W okresie od 20 października 1918 roku do 24 maja 1919 roku był uczniem Klasy „F”.

Po ukończeniu szkoły, od czerwca 1919 roku jako podporucznik brał udział w walkach jako członek 34 pułku piechoty na Froncie Wołyńskim podczas wojny polsko-bolszewickiej. W trakcie konfliktu wykazał się niezwykłą odwagą, co zaowocowało jego awansem do rangi porucznika po zakończeniu walk. W czasach pokoju służył najpierw w 34 pułku piechoty w Białej Podlaskiej, a od 1926 roku pełnił obowiązki kierownika wychowania fizycznego w Szkole Podchorążych Piechoty w Bydgoszczy.

W 1928 roku Parczyński awansował na kapitana z datą starszeństwa na 1 stycznia 1928 roku, zajmując 144. lokatę w korpusie oficerów piechoty. W roku 1933 został przeniesiony do 62 pułku piechoty, gdzie dowodził batalionem. W 1936 roku otrzymał awans na stopień majora, z datą starszeństwa na 1 stycznia 1936, z lokatą 78. w korpusie oficerów piechoty. W roku 1939 pełnił funkcję dowódcy Nakielskiego Batalionu Obrony Narodowej, a jednocześnie był komendantem 62 Obwodu Przysposobienia Wojskowego w Kcyni przy 62 pp.

Podczas kampanii wrześniowej w 1939 roku, został ranny w trakcie bitwy nad Bzurą, co doprowadziło go do niewoli. Po pobycie w szpitalu w Rawie Mazowieckiej, udało mu się uciec i dotrzeć do Częstochowy, gdzie znalazł zatrudnienie jako robotnik fizyczny. Od roku 1942 wstąpił do ZWZ, a później do Armii Krajowej. W 1943 roku objął dowództwo nad Częstochową, która w tym czasie stanowiła jeden z trzech podobwodów Częstochowskiego Obwodu AK.

Po zajęciu Częstochowy przez Armię Czerwoną w styczniu 1945 roku, Parczyński został aresztowany przez NKWD i zesłany na Półwysep Kolski. Powrócił do Polski pod koniec 1948 roku, a następnie osiedlił się z rodziną w Katowicach, gdzie objął stanowisko kierownika magazynu w Zjednoczeniu Przemysłu Węglowego.

Józef Parczyński zmarł 4 listopada 1965 roku w Katowicach. Od 1924 roku był żonaty z Heleną Skajską, córką sędziego grodzkiego. Z ich związku na świat przyszła córka Hanna Bankiewiczowa.

Upamiętnienie

W dniu 3 listopada 2012 roku na ścianie budynku usytuowanego przy ul. Dąbrowskiego 17 w Częstochowie miało miejsce odsłonięcie tablicy pamiątkowej, która została dedykowana Józefowi Parczyńskiemu. Było to istotne wydarzenie, które uświetniło pamięć o tej niezwykłej postaci.

Następnie, 26 czerwca 2014 roku, jego imieniem nazwana została ulica w dzielnicy Kiedrzyn, będąca jedną z bocznych ulic ul. Kuronia. W ten sposób społeczność lokalna w ten trwały sposób składa hołd jego osiągnięciom i życiu.

Ordery i odznaczenia

Józef Parczyński zdobył wiele uznawanych odznaczeń i odznak w trakcie swojej kariery wojskowej, które podkreślają jego heroiczne czyny oraz oddanie dla ojczyzny.

  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari, otrzymany w 1921 roku,
  • Krzyż Walecznych, przyznany mu czterokrotnie, w tym po raz drugi, trzeci i czwarty w 1921 roku,
  • Złoty Krzyż Zasługi, nadany 10 listopada 1938 roku,
  • Medal Niepodległości.

Przypisy

  1. Sylwia Bielecka: PAMIĘCI PPŁK JÓZEFA PARCZYŃSKIEGO. Urząd Miasta Częstochowa, 05.11.2012 r. [dostęp 12.06.2015 r.]
  2. Mamy Aleję Marszałkowską. Ulica Mazowieckiego musi jeszcze poczekać. EVOPRESS spółka z o.o., 27.06.2014 r. [dostęp 27.06.2014 r.]
  3. Rybka i Stepan 2006, s. 667, 679.
  4. Rybka i Stepan 2006, s. 184, 451.
  5. Rybka i Stepan 2006, s. 27.
  6. Lenkiewicz, Sujkowski i Zieliński 1930, s. 435.
  7. Dz. Pers. MSWojsk., Nr 6 z 19.03.1928 r., s. 52.
  8. Dekret Wodza Naczelnego L. 3429 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 9)
  9. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 73)
  10. M.P. z 1938 r. nr 259, poz. 612. „za zasługi na polu wychowania fizycznego i przysposobienia wojskowego”.

Oceń: Józef Parczyński

Średnia ocena:4.72 Liczba ocen:6