Artur Kijas

Nauka i edukacja

Artur Kijas to postać, która swoją wiedzę i umiejętności w dziedzinie historii kształtowała przez wiele lat. Urodził się 7 września 1940 roku w Częstochowie, co stanowi punkt wyjścia do jego bogatej kariery akademickiej. Jest on uznawany za specjalistę w zakresie dziejów wschodniej Słowiańszczyzny, szczególnie w kontekście kształtowania się państwowości kijowskiej.

Jego zainteresowania badawcze obejmują również historię społeczno-polityczną i kulturową Rusi, a także złożone relacje polsko-ruskie oraz polsko-rosyjskie, które sięgają aż do 1917 roku. Kijas analizował również wydarzenia związane z historią ZSRR, co czyni go autorytetem w tej dziedzinie.

Warto zaznaczyć, że jest członkiem Komitetu Nauk Historycznych Polskiej Akademii Nauk, co podkreśla jego zaangażowanie w rozwój polskiej nauki historycznej. Od 1 stycznia 2011 roku jest emerytowanym profesorem zwyczajnym Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, gdzie przez wiele lat dzielił się swoją wiedzą z studentami oraz uczestniczył w licznych projektach badawczych.

Życiorys

Artur Kijas był znanym uczniem profesora Henryka Łowmiańskiego, a jego edukacja połączyła się z osiągnięciami naukowymi. W 1971 roku obronił doktorat, a w 1983 roku uzyskał habilitację, której tematem była rozprawa pt. System pomiestny w państwie moskiewskim w XV w. – pierwszej połowy XVI w.: historiografia i problematyka.

Od 1994 roku pełnił funkcję profesora w Instytucie Historii UAM. W 2007 roku osiągnął tytuł profesora zwyczajnego, a od 1 września 2009 roku pozostaje profesorem zwyczajnym w Instytucie Wschodnim UAM. W latach 2002–2011 kierował Zakładem Historii Europy Wschodniej, wpływając znacząco na rozwój tej dziedziny naukowej.

Jest także członkiem zarządu Fundacji Historycznej im. Profesora Henryka Łowmiańskiego, co podkreśla jego zaangażowanie w życiu akademickim i historiografii. Od 1 stycznia 2011 roku przeszedł na emeryturę, uzyskując status profesora seniora przy UAM.

W życiu prywatnym jest mężem Alicji Pihan-Kijasowej, która jest filologiem polskim i również profesorem na UAM w Poznaniu.

Wypromowane przewody doktorskie

Wśród wyróżnionych prac doktorskich, które znacząco przyczyniły się do badań naukowych, znajdują się następujące tytuły:

  • Jan Nepomucen Umiński (07.01.1997), Bronisław Umiński,
  • Emigracja ukraińska orientacji petlurowskiej w II Rzeczypospolitej (01.03.1999), Maciej Zygmański,
  • Starania królewicza Władysława Wazy o koronę carów (08.10.2001), Robert Andrzejewski,
  • Geneza panslawizmu w XV-XVII w. Narodziny idei przywództwa Rosji w świecie słowiańskim (05.06.2006), Romuald Krzyżosiak,
  • Polacy w Rosji bolszewickiej i ZSRR w latach 1921-1939 (07.05.2007), Dariusz Kucharski,
  • Historycy rosyjscy wobec rewolucji bolszewickiej i państwowości radzieckiej (do 1938 roku) (01.12.2008), Jan Krzysztof Witczak,
  • Radziecka polityka narodowościowa w latach 1917-1941 na przykładzie Piotrogrodu – Leningradu (01.12.2008), Bartłomiej Garczyk,
  • Apokaliptyczna wizja dziejów w historiozofii Mikołaja Aleksandrowicza Bierdiajewa (09.10.2014), Piotr Paweł Repczyński.

Działalność społeczna

Artur Kijas ma na swoim koncie szereg ważnych działań społecznych, które wpłynęły na rozwój różnych inicjatyw w Polsce.

  • w latach 1964–1990 był członkiem PZPR, pełniąc m.in. rolę I sekretarza POP Wydziału Historycznego UAM od 1985,
  • na czołowej pozycji stoi jako prezes Stowarzyszenia Współpracy Polska-Wschód w Poznaniu,
  • od 2005 roku kieruje Towarzystwem Pamięci Józefa Piłsudskiego – Oddział w Poznaniu.

Dorobek naukowy

Artur Kijas to ceniony badacz, który może poszczycić się ponad 150 publikacjami naukowymi, w tym znacznymi dziełami, które przyczyniły się do rozwoju wiedzy w jego zakresie.

Wśród jego prac znajdują się m.in.:

  • Gospodarstwo własne feudała na Wielkorusi od XIV do połowy XVI wieku (Poznań 1973),
  • System pomiestny w państwie moskiewskim w XV – pierwszej połowie XVI wieku. Historiografia i problematyka (Poznań 1984),
  • Zarys dziejów ZSRR (Warszawa 1984 – wspólnie z doc. Józefem Morzym i prof. Jerzym Ochmańskim),
  • Polacy w Kazachstanie (Poznań 1993),
  • Litwa i jej sąsiedzi od XII do XX wieku: studia ofiarowane prof. dr. hab. Jerzemu Ochmańskiemu w sześćdziesiątą rocznicę urodzin. Red. Grzegorz Błaszczyk i Artur Kijas (Poznań 1994),
  • Polacy w Rosji od XVII wieku do 1917 roku. Słownik biograficzny (Warszawa-Poznań 2000) – Nagroda im. Ireny i Franciszka Skowyrów,
  • Petersburg. Kartki z dziejów miasta (Poznań 2003),
  • Chrzest Rusi (Poznań 2005),
  • Polacy na Uniwersytecie Charkowskim 1815-1917 (Poznań 2005; wyd.II poprawione i uzupełnione, Poznań 2008),
  • Podpoznańska wieś Skórzewo. Kartki z dziejów wsi i kościoła (Skórzewo 2006),
  • Początki państw. Ruś (Poznań 2014).

Jego publikacje dotyczą szerokiego zakresu zagadnień historycznych, od lokalnych aspektów polskiej historii, po szersze konteksty w dziejach Europy Wschodniej. Każda z prac wnosi unikalne spojrzenie na kwestie badane przez Kijasa i pozostaje ważnym elementem dla przyszłych pokoleń historyków.

Bibliografia prac

W tej sekcji przedstawiamy dokumentację twórczości profesora Artura Kijasa, która obejmuje istotny zbiór jego publikacji na przestrzeni lat. W szczególności tutaj zostanie ukazana jedna z kluczowych pozycji, która poświęcona jest jego osiągnięciom. Warto zaznaczyć, że praca ta powstała w uznaniu jego wkładu w naukę.

Alicja Pihan-Kijasowa, Wykaz publikacji profesora Artura Kijasa z lat 1969-2010 (nr 1-203), [w:] Studia z dziejów Europy Wschodniej. Księga pamiątkowa dedykowana profesorowi Arturowi Kijasowi w 70. rocznicę urodzin., red. Grzegorz Błaszczyk i Piotr Kraszewski, Poznań 2010, s. 13-29.

Oceń: Artur Kijas

★★★★★
Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:7