Stanislav Leonard Andreski, znany również jako Stanisław Andrzejewski, urodził się 8 maja 1919 roku w Częstochowie. Jego życie zakończyło się 26 września 2007 roku w Reading.
Był to socjolog, który zyskał uznanie zarówno w Polsce, jak i w Wielkiej Brytanii, łącząc w sobie charakterystyki obu kultur. Jego prace i refleksje na temat socjologii miały istotny wpływ na rozwój tej dziedziny w XX wieku.
Życiorys
Stanislav Andreski przyszedł na świat w rodzinie o kupieckich tradycjach. Po tragicznych wydarzeniach, jak bankructwo ojca, rodzina zdecydowała się na przeprowadzkę do Poznania, gdzie młody Stanislav kontynuował swoją edukację aż do momentu, kiedy nastała II wojna światowa. W trakcie studiów na kierunku ekonomicznym na Uniwersytecie Poznańskim został powołany do wojska jako podchorąży i wysłany na front wschodni. Po pewnym czasie, we wrześniu 1939 roku, dostał się do niewoli sowieckiej, jednak rychło udało mu się uciec.
W dniu 31 grudnia 1939 roku przekroczył granicę ze Słowacją, a następnie zdołał dotrzeć do Węgier. Z Węgier jego droga prowadziła przez Jugosławię, Włochy i Francję aż do Wielkiej Brytanii, gdzie dołączył do polskich sił zbrojnych. Wspólnie z 2 Korpusem Polskim, dowodzonym przez generała Andersa, brał udział w walkach z niemieckim okupantem na froncie zachodnim.
Stanislav uzyskał dyplom z wyróżnieniem, a w 1953 roku obronił doktorat na Uniwersytecie Londyńskim. Po zakończeniu działań wojennych przebywał w Niemczech, gdzie współpracował z brytyjskimi siłami okupacyjnymi. W latach 1947–1953 pracował jako wykładowca socjologii na Rhodes University w Południowej Afryce, a w kolejnych latach piastował różne stanowiska akademickie, w tym:
- starszy pracownik naukowy w dziedzinie antropologii (1954–1956, The University of Manchester),
- wykładowca ekonomii (1956–1957),
- wykładowca nauk o zarządzaniu (1957–1960, Brunel University London),
- profesor socjologii (1960–1961, School of Social Sciences, Santiago, Chile),
- starszy pracownik naukowy (1962–1964, The Nigerian Institute of Social and Economic Research, Ibadan, Nigeria),
- profesor socjologii (1964–1984, University of Reading),
- kierownik katedry socjologii (1964–1982, University of Reading),
- profesor socjologii porównawczej (1969–1999, Polski Uniwersytet na Obczyźnie w Londynie),
- Monterey Business School w Meksyku (lata 90.),
- Kolegium Językowe w Częstochowie (po 2000 roku).
W swoich badaniach Andreksi skupiał się głównie na problemach krajów rozwijających się, socjologii porównawczej oraz teoriach klasowych. Jego najważniejsze publikacje to: Military Organization and Society (1954), Parasitism and Subversion: the case of Latin America (1966), The African Predicament: a study in the pathology of modernization (1968), Social Sciences as Sorcery (1972), oraz Maxa Webera olśnienia i pomyłki (Max Weber, Insights and Errors, 1984, wyd. pol. 1992).
Życie prywatne
W swoim życiu osobistym dwukrotnie żonaty (pierwsza żona, Iris Gillespie w 1957 roku; druga, Ruth Ash w 1977 roku), miał dwóch synów oraz dwie córki z pierwszego małżeństwa. Ponadto, Andreski był poliglotą, biegle władającym pięcioma językami.
Przypisy
- a b c d Kazimierz Sowa: Stanislav Andreski Forthright founder of Reading University sociology department. theguardian.com, 20.11.2017 r. [dostęp 27.01.2021 r.]
- a b c Christie Davies: Professor Stanislav Andreski Sociologist whose wartime escape from Poland informed his later work on military organisation. independent.co.uk, 18.09.2017 r. [dostęp 27.01.2021 r.]
- a b Andreski Stanislav, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 27.01.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Marek Szczepański | Andrzej Więckowski (chemik) | Barbara Czopek-Kopciuch | Piotr Żmigrodzki | Jan Kościelny | Zbigniew Janowicz | Bronisław Szymański (geolog) | Dariusz Złotkowski | Zbigniew Sprycha | Zbigniew Danek | Jan Pietrzykowski | Maciej Popko | Artur Kijas | Hubert Gembarzewski | Jerzy Poskuta | Jakub Pik | Stefan Bergman (matematyk) | Adam Zych | Stefan Przeworski | Andrzej KempaOceń: Stanislav Andreski