Czesław Kotela


Czesław Kotela, urodzony 22 października 1924 roku w Częstochowie, był postacią niezwykle ważną w polskiej historii architektury oraz urbanistyki. Jego życie to przykład zaangażowania w życie społeczne i kulturalne Polski, a także miłość do swojej ojczyzny.

W okresie II wojny światowej, Kotela był żołnierzem Armii Krajowej, co świadczy o jego patriotyzmie i odwadze. Dodatkowo, jako harcerz, kształtował swoje wartości w duchu służby dla innych oraz współpracy w grupie.

Po wojnie poświęcił się pracy w dziedzinie architektury i urbanistyki, wnosząc wiele cennych inicjatyw i projektów, które miały na celu modernizację i rozwój polskich miast.

Jego działalność oraz osiągnięcia będą pamiętane nie tylko przez jego współczesnych, ale również przez przyszłe pokolenia architektów i urbanistów w Polsce.

Życiorys

Urodziny Czesława Koteli miały miejsce w rodzinie Teodora (1890–1965) oraz Czesławy Michaliny z d. Kluska (1900–1981). Miał także siostrę Krystynę, zamężną za Babę, urodzoną w 1926 roku.

W czasie II wojny światowej, od 1942 roku, Czesław był żołnierzem Armii Krajowej, używając pseudonimu „Wit”. W lipcu 1944 roku uczestniczył w działaniach I batalionu 2 pułku Piechoty Legionów AK podczas Akcji „Burza”. Niestety, 30 lipca odniósł ciężkie rany w bitwie pod Pielaszowem-Wesołówką, co doprowadziło do niemal całkowitego zniszczenia batalionu przez Niemców. Niedługo potem, w listopadzie 1945 roku, aresztowany przez NKWD, trafił do więzienia w zamku sandomierskim, gdzie przebywał do 27 lutego 1945 roku.

Czesław zakończył edukację, zdając maturę w trybie tajnego nauczania w Sandomierzu. Po wojnie spisał swoje wspomnienia z czasów II wojny światowej. W 1952 roku rozpoczął studia na Politechnice Warszawskiej, które zakończył z tytułem inżyniera architekta.

W latach 1949–1950 pracował jako asystent profesorów Tołwińskiego oraz Wejcherta w Zakładzie Urbanistyki Politechniki Warszawskiej. Następnie, w latach 1951–1954, kierował Pracownią Urbanistyczną w Częstochowie, gdzie pełnił rolę generalnego projektanta tego miasta, a w latach 1955–1957 był Głównym Architektem Częstochowy. Współpracował przy realizacji osiedli takich jak Sobieskiego, Śródmieście, Raków, a także projektował Osiedle Zawady (Tysiąclecia).

Dalsze lata jego kariery to kierowanie Wojewódzką Pracownią Urbanistyczną w Katowicach (1957–1958) oraz pełnienie obowiązków Głównego Architekta województwa katowickiego (1958–1962). W kolejnych latach, od 1965 do 1972 roku, piastował stanowisko Naczelnego Architekta Warszawy. Działał jako przewodniczący polskiej delegacji w komitecie Mieszkalnictwa, Budownictwa i Planowania Przestrzennego Europejskiej Komisji Gospodarczej ONZ (1972–1982).

W latach 1987–1994 pełnił k funkcję wiceprzewodniczącego Głównej Komisji Urbanistyczno-Architektonicznej przy Ministerstwie Budownictwa. Od 1953 roku był członkiem PZPR. Czesław Kotela był także autorem oraz współautorem licznych opracowań planów uproszczonych miast w regionach takich jak Mazury oraz Pomorze Zachodnie. Współpracował przy tworzeniu ogólnych i szczegółowych planów dla Ostrowi Mazowieckiej oraz Jastrzębia, a razem z żoną Ireną stworzyli pierwszy plan zagospodarowania Częstochowy w latach 1951–1954, obejmującym m.in. komunikacyjną oś poprzeczną do Alej (zwaną oś pracy) oraz przedsięwzięcia związane z dzielnicą wypoczynkową Jaszowiec w Ustroniu.

W stołecznym oddziale SARP był aktywnym członkiem w latach 1952–1963, pełniąc funkcję wiceprezesa ZO SARP Katowice (1961–1963), a następnie wiceprezesa SARP (1963–1967). Czesław Kotela był też członkiem O. Warszawskiego SARP. Od 1968 roku działał w Towarzystwie Przyjaciół Warszawy, a od 1971 roku był członkiem Prezydium Obywatelskiego Komitetu Odbudowy Zamku Królewskiego w Warszawie.

W roku 1981 znany był jako jeden z negocjatorów rządowych podczas strajku w regionie Podbeskidziu. Czesław Kotela zmarł w Warszawie, a jego ciało spoczęło 18 maja 2015 roku na cmentarzu Bródnowskim (kwatera 17G-3-33).

Ordery i odznaczenia

Czesław Kotela został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami za swoje zasługi. Jego osiągnięcia są dobrze udokumentowane poprzez liczne ordery. W celu lepszego zrozumienia jego dokonań, warto przyjrzeć się szczegółowo przyznanym mu odznaczeniom.

  • Order Sztandaru Pracy II klasy,
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1969),
  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1964),
  • Złoty Krzyż Zasługi,
  • Odznaka „Przodownika Pracy” (1954),
  • Złota Odznaka SARP (1963).

Odznaczenia te świadczą o jego znakomitym wkładzie w rozwój i działalność w wybranej dziedzinie.

Nagrody

Czesław Kotela został uhonorowany wieloma nagrodami, które potwierdzają jego wkład w dziedzinie architektury oraz urbanistyki. Poniżej przedstawiono niektóre z jego wyróżnień:

  • wyróżnienie (zespołowe) Podkomitetu Literatury i Sztuki Nagrody Państwowej Sekcji Architektury i Urbanistyki, przyznane za znaczące osiągnięcia w zakresie działalności projektowej i organizacyjnej w pracach nad planem ogólnym oraz planami szczegółowymi dla miasta Częstochowy, które miało miejsce w 1955 roku,
  • Nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury II stopnia, przyznana w formie zespołowej za opracowanie planu ogólnego zagospodarowania przestrzennego dla miasta Jastrzębia, w 1961 roku,
  • Nagroda Komitetu Budownictwa, Urbanistyki i Architektury II stopnia, również w formie zespołowej, za plan szczegółowego zagospodarowania przestrzennego kompleksu wczasowego w Jaszowcu k. Wisły, w 1962 roku,
  • Nagroda I stopnia, ponownie w wersji zespołowej, przyznana przez Ministra Budownictwa i Przemysłu Materiałów Budowlanych za plan zagospodarowania przestrzennego Warszawskiego Zespołu Miejskiego, razem z planem ogólnym zagospodarowania przestrzennego m. st. Warszawy, w 1969 roku.

Oceń: Czesław Kotela

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:9