UWAGA! Dołącz do nowej grupy Częstochowa - Ogłoszenia | Sprzedam | Kupię | Zamienię | Praca

Tadeusz Szyma (dziennikarz)


Tadeusz Szyma to niezwykła postać w polskiej kulturze, znana jako reżyser, scenarzysta oraz krytyk filmowy. Urodził się 22 września 1942 roku w Częstochowie, gdzie spędził swoje dzieciństwo i młodość. Jego życie zakończyło się 5 kwietnia 2019 roku w Krakowie, gdzie zyskał uznanie jako jeden z ważniejszych przedstawicieli polskiej sztuki filmowej.

Oprócz swojej działalności w kinie, Tadeusz Szyma był również poetą, pisarzem i wykładowcą akademickim, co podkreśla jego wszechstronność i głęboką wiedzę na temat sztuki. Był także aktywnym działaczem opozycji antykomunistycznej w okresie PRL, co pokazuje jego zaangażowanie w sprawy społeczne oraz polityczne kraju.

Życiorys

Po ukończeniu szkoły średniej, Tadeusz Szyma rozpoczął swoje studia na kierunku polonistyka w Uniwersytecie Jagiellońskim oraz filozofię na Uniwersytecie Warszawskim. Po zdobyciu tytułu magistra wszedł na ścieżkę kariery akademickiej, podejmując pracę w Polskiej Akademii Nauk, a następnie jako asystent w Instytucie Filozofii na Uniwersytecie Jagiellońskim. W okresie od 1978 do 1991 roku był związany z redakcją „Tygodnika Powszechnego”, gdzie koncentrował się na kwestiach kulturowych, w tym również krytyki filmowej. Dodatkowo pisał reportaże oraz artykuły dotyczące historii i Kościoła.

Ze względu na rozbieżności polityczne i ideowe, zrezygnował z pracy w redakcji. Z ramienia episkopatu Polski podjął się ambitnego zadania stworzenia ogólnopolskiego dziennika katolickiego, niestety jego plan się nie powiódł.

W latach 1991–1996 Szyma furował jako wykładowca na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, a później przeniósł się na Uniwersytet Papieski Jana Pawła II w Krakowie. Tam prowadził zajęcia dotyczące manipulacji w mediach oraz komunikacji społecznej. Równocześnie zaczynał swoją przygodę z Telewizją Polską, kierując redakcją filmu dokumentalnego w latach 1994–1996, a następnie od 1996 do 2000 roku, pełniąc rolę wiceszefa redakcji dziecięcej i młodzieżowej. Od 2016 roku był członkiem Rady Programowej TVP.

Współpracował także z Polskim Instytutem Sztuki Filmowej, a także z redakcjami takich wydawnictw jak miesięcznik „Kino” oraz tygodnik katolicki „Niedziela”. Jako reżyser zrealizował wiele cenionych filmów dokumentalnych. Tworzył również teksty do albumów fotograficznych, a jego twórczość obejmowała także tomiki wierszy oraz książki dla dzieci. Wzbogacał działalność Koła Piśmiennictwa Filmowego Stowarzyszenia Filmowców Polskich poprzez swoje zaangażowanie.

Tadeusz Szyma znalazł swój ostatni spoczynek na cmentarzu Rakowickim w Krakowie.

Wybrane realizacje filmów dokumentalnych

Tadeusz Szyma, utalentowany dziennikarz i reżyser, jest autorem wielu znaczących filmów dokumentalnych. Oto zestawienie jego wybranych realizacji, które obrazuje jego kreatywność oraz zaangażowanie w sztukę filmową.

  • „Papież nadziei” (1995) – scenariusz i reżyseria,
  • „Drogi królowej Jadwigi” (1997) – scenariusz i reżyseria,
  • „Cały dla Ciebie” (1998) – scenariusz i reżyseria,
  • „Książę” (2001) – scenariusz i reżyseria,
  • „Według serca” (2003) – scenariusz i reżyseria,
  • „Ostatni świadek” (2005) – komentarz,
  • „Ormiańskie serce dla Polski” (2008) – scenariusz i reżyseria,
  • „Lwowianka” (2008) – scenariusz i reżyseria,
  • „Tutaj zawsze byliśmy wolni” (2009) – scenariusz i reżyseria,
  • „Serce Śląska” (2010) – scenariusz i komentarz,
  • „Jasnogórskie Te Deum Laudamus 966 – 2016” (2016) – scenariusz i reżyseria.

Każda z tych produkcji nie tylko podkreśla zdolności Szymy, ale także jego pasję do tworzenia dokumentów, które mogą poruszać ważne tematy i inspirować widzów.

Działalność polityczna

Od końca lat 70. Tadeusz Szyma zaangażował się w opozycyjną działalność polityczną. Jego działania obejmowały współpracę z Konfederacją Polski Niepodległej oraz aktywne pisanie do prasy podziemnej, co świadczy o jego zdecydowanej postawie w obliczu reżimu.

W 1984 roku rozpoczął współpracę z Chrześcijańskim Uniwersytetem Robotniczym, instytucją założoną przez Kazimierza Jancarza, który był kluczową postacią w jego działalności. Uniwersytet ten działał w parafii św. Maksymiliana w Nowej Hucie–Mistrzejowicach, gdzie Szyma angażował się w różnorodne inicjatywy.

Jego działalność nie pozostała niezauważona przez władzę, co zaowocowało inwigilacją przeprowadzaną przez Służbę Bezpieczeństwa. Wśród osób donoszących na niego był m.in. Maciej Słomczyński, co pokazuje, jak poważne zagrożenia stawiane były przed osobami zaangażowanymi w opozycję.

W latach 90-tych Tadeusz Szyma starał się również zdobyć mandat polityczny. W wyborach w 1991 roku ubiegał się o miejsce w Sejmie jako przedstawiciel Koalicji Republikańskiej, a w 1993 roku, z ramienia Katolickiego Komitetu Wyborczego „Ojczyzna”, dążył do zyskania mandatu senatorskiego. Niestety, w obu przypadkach nie osiągnął sukcesu w wyborach.

Odznaczenia i nagrody

Tadeusz Szyma, jako utalentowany dziennikarz, zdobył **liczne odznaczenia i nagrody** za swoją działalność na rzecz kultury oraz społeczeństwa. Poniżej przedstawiamy zestawienie jego osiągnięć:

  • Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2017),
  • Krzyż Wolności i Solidarności (2012),
  • Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015),
  • Nagroda Prezydenta Miasta Częstochowy w dziedzinie literatury i historii,
  • Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości,
  • Medal „Dziękujemy za Wolność”,
  • Nagroda Prezesa Telewizji Polskiej (1997).

Upamiętnienie

Drogę życiową Tadeusza Szymy niezwykle obrazowo przedstawia film dokumentalny Pawła Woldana zatytułowany „Moje drogi. Tadeusz Szyma”, który miał premierę w 2020 roku.

Przypisy

  1. Nie żyje Tadeusz Szyma. sfp.org.pl, 09.04.2019 r. [dostęp 21.09.2023 r.]
  2. Tadeusz Szyma [online], FilmPolski, 03.04.2021 r. [dostęp 05.12.2022 r.] (pol.).
  3. Nowy Film TVP „Moje Drogi – Tadeusz Szyma” [online], www.gosc.pl, 05.04.2021 r. [dostęp 03.12.2022 r.] .
  4. Stowarzyszenie Sieć Solidarności | Nie żyje Tadeusz Szyma [online], www.sss.net.pl, 12.04.2019 r. [dostęp 03.12.2022 r.] (pol.).
  5. Nie żyje Tadeusz Szyma [online], Stowarzyszenie Filmowców Polskich, 11.04.2019 r. (pol.).
  6. MaciejM. Kluczka MaciejM., Nie żyje Tadeusz Szyma – reżyser, poeta, wykładowca [online], Misyjne.pl, 06.04.2019 r. [dostęp 03.12.2022 r.] (pol.).
  7. a b JanuszJ. Poniewierski JanuszJ., Krakowski konserwatysta [online], Miesięcznik Znak, 03.06.2019 r. [dostęp 03.12.2022 r.] (pol.).
  8. WSPOMNIENIE – TADEUSZ SZYMA [online], Gazeta Częstochowska, 29.10.2019 r. [dostęp 03.12.2022 r.] (pol.).
  9. DorotaD. Stec-Fus DorotaD., Wszechstronny donosiciel [online], 20.04.2007 r. [dostęp 10.05.2024 r.] .
  10. Obwieszczenie Państwowej Komisji Wyborczej z dnia 30.10.1991 r. o wynikach wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, przeprowadzonych w dniu 27.10.1991 r. [online], isap.sejm.gov.pl [dostęp 03.12.2022 r.] .
  11. Wyniki wyborów do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej przeprowadzonych w dniu 19.09.1993 r. – Prawo.pl [online], www.prawo.pl [dostęp 03.12.2022 r.] .
  12. Moje drogi. Tadeusz Szyma [online], FilmPolski [dostęp 05.12.2022 r.] (pol.).

Oceń: Tadeusz Szyma (dziennikarz)

Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:14