Matylda Chorzelska

Polityka i administracja

Matylda Chorzelska to postać o znaczącym dorobku w historii Polski, urodzona 23 marca 1892 roku w Częstochowie. Jej życie zakończyło się tragicznie w październiku 1943 roku w Wilnie.

Była polską działaczką niepodległościową, odgrywającą kluczową rolę w ruchach na rzecz suwerenności kraju. W szczególności, walczyła jako żołnierz Ochotniczej Legii Kobiet podczas burzliwych czasów wojny polsko-bolszewickiej, gdzie jej determinacja i odwaga przyczyniły się do walki o wolność.

Oprócz działalności militarnych, Matylda Chorzelska była również wykształconą farmaceutką, co wskazuje na jej wszechstronność. Jej wiedza i doświadczenie zaowocowały także w sferze akademickiej, jako wykładowca Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.

Warto również zaznaczyć, że w latach 1938–1939 pełniła funkcję zastępcy senatora z województwa wileńskiego, co pokazuje jej wpływ na życie polityczne w Polsce tamtego okresu.

Życiorys

Matylda Chorzelska, córka Ludwika oraz Teodozji z Borzęckich, była postacią niezwykle aktywną i zaangażowaną w swoje czasy. Po ukończeniu szkoły średniej, rozpoczęła pracę jako pomocnik w aptece Franciszka Nowaka, zlokalizowanej w Częstochowie. W okresie przedwojennym oraz w trakcie wojny angażowała się w działalność organizacji dążących do niepodległości, w tym również podczas swojego pobytu w Kijowie.

W Częstochowie aktywnie uczestniczyła w kobiecych organizacjach wspierających legionistów, a także była członkinią Polskiej Organizacji Wojskowej. W latach walki z bolszewikami, służyła jako plutonowa w Ochotniczej Legii Kobiet.

Studia rozpoczęła w czasach wojennych na Cesarskim Uniwersytecie Warszawskim, a po zakończeniu konfliktu kontynuowała naukę w Wilnie, gdzie w 1923 roku otrzymała dyplom magistra farmacji, stając się jedną z pierwszych absolwentek tego kierunku na tamtejszym uniwersytecie.

Dwa lata później, 30 lipca 1924 roku, obroniła doktorat na Wydziale Farmaceutycznym Uniwersytetu w Nancy, na podstawie pracy zatytułowanej Nouvelles methodes de dosage du potassium et le de l’acide tertiriqua. Została pierwszą kobietą, która zdobyła stopień doktora na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Stefana Batorego. W okresie od 15 września 1923 r. do 31 sierpnia 1937 r. pełniła funkcję starszego asystenta w Zakładzie Chemii Farmakologicznej, jednak z powodu poważnych problemów zdrowotnych, zmuszona była przejść na emeryturę.

Matylda Chorzelska opublikowała wiele prac naukowych i była także współautorką podręcznika Analiza i preparatyka farmaceutyczna, którego wydanie miało miejsce w Warszawie w 1934 roku we współpracy z Adamem Filemonowiczem. W 1935 roku otrzymała nagrodę Senatu Uniwersytetu Stefana Batorego z Funduszu im. Józefa Piłsudskiego za swoją pracę Własności chłonne niektórych gatunków ziemi względem gazów trujących.

W czasie międzywojnia, Chorzelska aktywnie angażowała się w działalność społeczną; w 1929 roku została wybrana na wiceprezesa Związku Legionistek Polskich. W listopadzie 1938 roku była kandydatką na stanowisko zastępcy senatora z województwa wileńskiego, jednakże jej kadencja została przerwana przez wybuch wojny, w wyniku czego nie zasiadała w parlamencie.

Zmarła w Wilnie w październiku 1943 roku, pozostawiając po sobie bogate dziedzictwo naukowe oraz społeczne.

Ordery i odznaczenia

Matylda Chorzelska zdobyła wiele znaczących wyróżnień, które świadczą o jej zasługach i oddaniu dla kraju.

  • Złoty Krzyż Zasługi (10 marca 1939),
  • Medal Niepodległości (9 listopada 1931),
  • Srebrny Krzyż Zasługi (11 listopada 1936).

Przypisy

  1. Karol Siemaszko, Matylda Chorzelska (1892–1943). Farmaceutka, żołnierka, zastępca senatora, „Przegląd Sejmowy”, nr 4/2019, s. 188.
  2. W archiwaliach i literaturze podawane są także daty roczne urodzenia: 1888, 1893, 1897. Data 1892 pochodzi z odręcznego życiorysu. Por. Karol Siemaszko, Matylda Chorzelska (1892–1943). Farmaceutka, żołnierka, zastępca senatora, „Przegląd Sejmowy”, nr 4/2019, s. 187. J. B. Gliński podaje rok urodzenia: 1897 i wiek w chwili śmierci 45 lat.
  3. „Wieczorny Kurjer Grodzieński”, nr 82, 24.03.1935 r., s. 5.
  4. M.P. z 1939 r. nr 59, poz. 110 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  5. M.P. z 1931 r. nr 260, poz. 352 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
  6. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 470 „za zasługi na polu pracy społecznej”.
  7. „Goniec Częstochowski”, nr 260, 15.11.1916 r., s. 2–3.
  8. „Goniec Częstochowski”, nr 147, 01.07.1917 r., s. 5.

Oceń: Matylda Chorzelska

★★★★★
Średnia ocena:4.57 Liczba ocen:21