Jerzy Zdrada

---

Życiorys

Jerzy Zdrada jest postacią wyjątkową, która swoją edukację rozpoczęła na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Jagiellońskiego, gdzie studia ukończył w 1960 roku. Po sukcesie akademickim, zdobył stopnie doktora oraz doktora habilitowanego, co wsparło jego późniejszą karierę naukową. Przez wiele lat, aż do 1984 roku, był związany z Polską Akademią Nauk, a od 1993 roku objął rolę profesora nadzwyczajnego na tej samej uczelni. Jego specjalizacja obejmuje historię nowożytną Polski oraz historię powszechną.

Warto zaznaczyć, że Zdrada pełnił także funkcję konsultanta historycznego w filmie pt. Jarosław Dąbrowski z 1975 roku. W czasach PRL-u, aktywnie uczestniczył w działalności „Solidarności”, angażując się zarówno w jawne, jak i tajne struktury tego ruchu. Jego zaangażowanie w walkę o wolność w Polsce doprowadziło go do udziału w obradach Okrągłego Stołu jako przedstawiciela strony opozycyjnej.

W okresie od 1989 do 1997 roku Zdrada był posłem na Sejm, pełniąc mandat w czasie trzech kadencji, a jego przynależność do takich ugrupowań, jak Ruch Obywatelski Akcja Demokratyczna, Unia Demokratyczna czy Unia Wolności, była znacząca dla kształtowania się nowych struktur politycznych w Polsce. W rządzie Jerzego Buzka objął funkcję wiceministra edukacji narodowej, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w rozwój systemu edukacji w kraju.

W 2001 roku podjął decyzję o wycofaniu się z aktywnej polityki. Jerzy Zdrada jest członkiem Stowarzyszenia Wolnego Słowa oraz zajmuje stanowisko zastępcy przewodniczącego Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa, co świadczy o jego zaangażowaniu w działania na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego Krakowa.

Odznaczenia i wyróżnienia

Jerzy Zdrada, wybitny przedstawiciel świata nauki, zdobył wiele prestiżowych nagród oraz odznaczeń. W 1997 roku uhonorowany został Medalem Komisji Edukacji Narodowej, a dwa lata później, w 1999 roku, Medalem Bene Merenti, przyznawanym przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski.

W 2003 roku prezydent Aleksander Kwaśniewski odznaczył go Krzyżem Oficerskim, doceniając jego znaczący wkład w rewaloryzację zabytków Krakowa. Z kolei w 2007 roku, za wyjątkowe osiągnięcia w dziedzinie nauk historycznych oraz działalności publicznej, otrzymał Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, który został mu przyznany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego.

Uznanie zdobył również na arenie akademickiej, przyjmując szereg wyróżnień i medali. W 2001 roku został odznaczony przez Uniwersytet Jagielloński (UJ), a także przez Politechnikę Gdańską. Dalsze zasługi doceniono w 2003 roku medalem Uniwersytetu Opolskiego, a w 2009 roku przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. Witelona w Legnicy.

W ciągu swojej kariery Zdrada zdobył także Nagrodę Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w 2004 roku, a w 2023 roku otrzymał odznakę „Honoris Gratia”. Jego zasługi zostały również dostrzegane na poziomie lokalnym, co zaowocowało nadaniem mu honorowych obywatelstw Jarosławia w 1999 roku oraz Sanoka w 2001 roku.

Publikacje

Oto zestawienie publikacji Jerzego Zdrady, które ukazują jego wkład w historiografię oraz badania nad dziejami Polski.

• Zmierzch Czartoryskich, 1969,
• Historia dyplomacji polskiej t. 3 (współautor), 1982,
• Wielka Emigracja po Powstaniu Listopadowym, 1987,
• Historia Polski 1795–1914, 2005.

---

Oceń: Jerzy Zdrada

---