Mieczysław Broniatowski

---

Życiorys

Mieczysław Broniatowski przyszedł na świat w rodzinie związanej z medycyną. Jego ojciec, Paweł, był lekarzem, a matka Felicja nosiła nazwisko Liberman. Do roku 1931 edukował się w Gimnazjum im. Henryka Sienkiewicza w Częstochowie. Już w 1930 roku związał się ze Związkiem Młodzieży Szkolnej, co zaowocowało jego zatrzymaniem przez policję na dwa tygodnie przed przystąpieniem do matury. Ostatecznie matura miała miejsce w 1932 roku, a jej zdanie odbyło się eksternistycznie w Krakowie.

Po ukończeniu matury, w 1932 roku, rozpoczął studia medyczne w Lyonie, a następnie w 1933 roku przeniósł się na Uniwersytet Jagielloński w Krakowie. Już w czasie studiów aktywnie uczestniczył w działalności politycznej jako członek „Lewicy Akademickiej”, gdzie pełnił funkcję sekretarza. W maju 1935 roku aresztowano go i skazano na 1,5 roku więzienia za jego działalność komunistyczną, ale w grudniu tego samego roku został zwolniony w związku z amnestią. Podczas pobytu w więzieniu nawiązał kontakt z Komunistycznym Związkiem Młodzieży Polski (KZMP).

W wyniku wybuchu hiszpańskiej wojny domowej w 1936 roku, wyjechał z Polski do Paryża. W styczniu 1937 roku dotarł do Hiszpanii, gdzie uczestniczył w walkach jako porucznik w batalionie dąbrowszczaków, w składzie XIII Brygady Międzynarodowej. Jego przynależność do Komunistycznej Partii Hiszpanii (KPH) była znacząca, a od lipca 1938 do lutego 1939 roku pełnił funkcję kierownika organizacji partyjnej KPH.

Po zakończeniu wojny w Hiszpanii, Broniatowski został internowany we Francji. W lutym 1941 roku przewieziono go z obozu we Francji kontynentalnej do obozu w Dżilfa, położonego u podnóża Atlasu w Algierii francuskiej, gdzie przebywał z innymi polskimi internowanymi, w tym z Henrykiem Toruńczykiem i Mieczysławem Szleyenem. Niestety, w obozie zachorował na gruźlicę, co skutkowało przeniesieniem go do innego obozu w Berrouaghii koło Algieru.

Punktem przełomowym była listopadowa akcja lądowania aliantów w Afryce Północnej w 1942 roku, podczas której uwolniono go z obozu. Dzięki wsparciu konsula ZSRR, grupa polskich komunistów internowanych w Afryce Północnej została przetransportowana drogą morską z Safakis do Port Saidu, następnie do Palestyny, Bagdadu i Teheranu, by w końcu dotrzeć do Krasnowodska w ZSRR 14 lipca 1943 roku. Po weryfikacji przeprowadzonej przez NKWD, pięciu przybyłych, w tym Broniatowski, skierowano do formującej się 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki w Sielcach, gdzie przybyli 10 września 1943 roku.

W 1 Dywizji Broniatowski otrzymał wysoką funkcję jako szef Wydziału Personalnego w Zarządzie Politycznym, co potwierdzało jego zaufanie w oczach władz sowieckich i Związku Patriotów Polskich. Po utworzeniu 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR objął stanowisko kierownika Wydziału Personalnego w Zarządzie Polityczno-Wychowawczym korpusu, awansując do stopnia kapitana.

12 sierpnia 1944 roku został skierowany przez ppłk. Romana Zambrowskiego, szefa Zarządu Polityczno-Wychowawczego I Armii WP, do Resortu Bezpieczeństwa Publicznego Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego jako oficer do zadań specjalnych w stopniu majora. Formalnie jego obowiązki rozpoczęły się 26 sierpnia 1944 roku. Pracował jako kierownik Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Warszawie w latach 1944-1945, gdzie z ramienia organizował struktury PUBP, między innymi w Płocku i Rzeszowie.

Kolejne lata były związane z licznymi stanowiskami, jakie pełnił. Był dyrektorem Centralnej Szkoły Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi w latach 1945-1947, a następnie pełnił funkcję tymczasowego dyrektora Centrum Wyszkolenia MBP w Legionowie w latach 1947-1948. Pełnił również rolę zastępcy dyrektora Departamentu Ekonomicznego Ministerstwa Ziem Odzyskanych (1948-1949), a później dyrektora Biura Społeczno-Administracyjnego Ministerstwa Administracji Publicznej (1949-1950).

W kolejnych latach zajmował stanowiska dyrektora Biura Społeczno-Administracyjnego URM (1950-1955) oraz dyrektora/zastępcy dyrektora Departamentu Społeczno-Administracyjnego MSW (1955-1964). W latach 1964-1968 pracował jako zastępca dyrektora Biura ds. Ochrony Powietrza Atmosferycznego Głównego Urzędu Gospodarki Wodnej. Po zakończeniu tych intensywnych lat zawodowych, w 1961 roku ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Warszawskiego.

Broniatowski był również autorem wspomnień, które zostały wydane w 1986 roku pod tytułem „Zaczęło się za Pirenejami”, a także wielu niepublikowanych tekstów. Zmarł w stolicy Polski, Warszawie, gdzie został pochowany na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w kwaterze A41-1-12.

Rodzina

Jego małżonką była Henryka z domu Lewicka, znana tłumaczka oraz wydawca, która miała istotny wpływ na jego życie i twórczość. Para doczekała się dwóch synów: Karola, który zyskał uznanie jako polski rzeźbiarz, oraz Michała, który jest dziennikarzem w serwisie Onet. Michał pełni również rolę koordynatora POLITICO w Polsce oraz działa jako menedżer medialny, znaczącą postać w polskich mediach.

Ordery i odznaczenia

Mieczysław Broniatowski, uznawany za osobę z wyjątkowymi osiągnięciami, został odznaczony wieloma prestiżowymi nagrodami. Jego zasługi w różnych dziedzinach życia społecznego i publicznego były doceniane przez państwo. Poniżej przedstawiono listę nagród, które otrzymał w trakcie swojej kariery:

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 19 lipca 1954,
• Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 10 października 1945,
• Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 17 września 1947.

Bibliografia, linki

Na temat Mieczysława Broniatowskiego zachowało się wiele ciekawych materiałów, które ukazują różnorodność jego kariery oraz działalności. Oto kilka istotnych pozycji, które warto przeanalizować:

• Dariusz Iwaneczko, Zbigniew Nawrocki (opr.): Rok pierwszy. Powstanie i działalność aparatu bezpieczeństwa publicznego na Rzeszowszczyźnie (sierpień 1944–lipiec 1945), Rzeszów 2005,
• Krzysztof Lesiakowski: Mieczysław Broniatowski – meandry kariery „dąbrowszczaka” w PRL, [w:] Przegląd Nauk Historycznych 2015, R. XIV, Nr 1 wersja zdigitalizowana,
• Mieczysław Artur Broniatowski w katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa IPN.

Wszystkie te źródła dostarczają cennych informacji, które umożliwiają lepsze zrozumienie działań oraz wpływu Mieczysława Broniatowskiego w szerszym kontekście historycznym.

---

Oceń: Mieczysław Broniatowski

---