Waleria Gawron

Waleria była córką Tomasza Gawrona, który był działaczem SDKPiL oraz KPP. Również jej brat Józef, zaangażowany w ruch komunistyczny, podzielał te same ideały. Choć Waleria ukończyła zaledwie dwie klasy szkoły podstawowej, jej późniejsze życie udowodniło, że determinacja i poświęcenie mogą przewyższać formalne wykształcenie.

Po rozpoczęciu pracy w 1907 roku w przędzalni "La Czenstochovienne", później w fabryce zapałek, jej zawodowe życie koncentrowało się głównie na pracy jako tkaczka w tej samej przędzalni od 1910 do 1956 roku. W ciągu lat Waleria musiała stawić czoła wielu wyzwaniom, w tym więzieniu w 1913 roku, kiedy to została zatrzymana z powodu sprawy ojca, który został skazany na zesłanie. Była zmuszona do żywienia i opiekowania się swoimi trzema młodszymi braćmi.

W 1923 roku Waleria dołączyła do KPRP/KPP, gdzie jej działalność koncentrowała się na kolportażu ulotek i literatury komunistycznej. Jej mieszkanie stało się miejscem spotkań dla innych działaczy KPP. Jednak jej działalność polityczna nie była wolna od ryzyka – 5 września 1925 roku została aresztowana i trafiła do więzienia w Piotrkowie Trybunalskim. Warto podkreślić, że 24 czerwca 1926 roku, mimo tego, że była oskarżona, sąd ją uniewinnił.

Waleria działała w KPP aż do jej likwidacji przez Komintern w 1938 roku. Po II wojnie światowej przyłączyła się do PPR, a następnie, w 1948 roku, do PZPR. Po przejściu na emeryturę w 1956 roku, była objęta rentą dla zasłużonych. Jej życie zostało docenione poprzez odznaczenia, w tym Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski.