Stradom SA to polska firma produkcyjna, która ma swoją siedzibę w Częstochowie. Specjalizuje się w sektorze włókienniczym, a jej głównym obszarem działalności jest produkcja tkanin polipropylenowych.
Te materiały są szeroko stosowane w różnych branżach, co czyni Stradom istotnym graczem na rynku lokalnym i krajowym.
Historia
„Stradom SA został założony w 1882 roku jako Towarzystwo Akcyjne Częstochowskich Zakładów Jutowych i Konopnych B-cia Goldsteinn i Opernnheim. W 1898 roku firmę przekształcono w spółkę akcyjną. Już w 1900 roku zmieniono nazwę na Częstochowskie Zakłady Wyrobów Włókienniczych „Stradom” S.A., a siedziba została przeniesiona do Warszawy.
Fabrykę zlokalizowano nad rzeką Stradomką. W pierwszych latach działalności znajdowały się tam 3 maszyny przygotowawcze oraz przędzalnia włókien konopnych, a także pięć maszyn przygotowawczych i przędzalnia juty. Dodatkowo uruchomiono 22 maszynowe szwalnie do szycia worków. W tym czasie zatrudnienie osiągnęło poziom 800 pracowników. W 1909 roku część maszyn juty została wymieniona na nowe, sprowadzone z Wielkiej Brytanii. Dwa lata później, w 1911 i 1912, zakupiono dodatkowe tereny po zlikwidowanej odlewni żelaza, gdzie ulokowano halę produkcyjną włókien konopnych, co zwiększyło możliwości produkcyjne zakładów.
Podczas I wojny światowej z fabryki wywieziono wszystkie surowce, jednak park maszynowy pozostał w dobrym stanie, co pozwoliło na częściowe wznowienie produkcji w 1918 roku. Pełen poziom produkcji sprzed wojny osiągnięto dopiero w 1926 roku. W latach 1922–1936 przedsiębiorstwo przeprowadziło znaczne inwestycje w rozbudowę zakładów, uruchamiając dodatkowe maszyny do przerobu włókien, co podwoiło moce produkcyjne. W tym czasie stworzono także nowoczesne instalacje, takie jak farbiarnia oraz dział impregnacji. Produkcja obejmowała szeroki asortyment, w tym przędzę lnianą, konopną, jutową, oraz różne wyroby tekstylne, takie jak namioty, plecaki i ubrania robocze.
Okres wielkiego kryzysu przyniósł trudności w postaci redukcji czasu pracy i zwolnień, co prowadziło do strajków. Jednak w czasach okupacji hitlerowskiej zakład pracował nieprzerwanie, aczkolwiek asortyment był ograniczony, a przedsiębiorstwo działało pod zarządem niemieckim. Dzięki determinacji załogi, zakład uniknął większych zniszczeń podczas frontu i szybko wznowił produkcję pod tymczasowym zarządem państwowym. W 1946 roku firma została znacjonalizowana, a początkowo nosiła nazwę Zakłady Przemysłu Lniarskiego Nr 5.
Stradom został znacjonalizowany w 1947 roku, lecz od 1952 roku funkcjonował jako Częstochowskie Zakłady Przemysłu Lniarskiego „Stradom”. W tym czasie przedsiębiorstwo posiadało szereg socjalnych udogodnień, w tym Zakładowy Dom Kultury, przedszkole oraz przychodnię. Na przełomie lat 80. XX wieku zaczęto wprowadzać do produkcji polipropylen oprócz tradycyjnych włókien naturalnych. W latach 1986–1988 w zakładzie pracowała Zofia Stępień, członkini najwyższego kierownictwa PZPR.
Po transformacji ustrojowej na przełomie lat 80. i 90. XX wieku, Stradom w 1992 roku stał się jednoosobową spółką Skarbu Państwa. W 1995 roku firma zaczęła funkcjonować w ramach Narodowych Funduszy Inwestycyjnych. W końcu lat 80. XX wieku spółka zajęła się przetwarzaniem surowców polipropylenowych, stopniowo ograniczając działalność związaną z włóknami naturalnymi, a produkcję zakończono do końca lat 90.
W wyniku nowego podziału administracyjnego Częstochowy w 2004 roku, zakład został umiejscowiony w dzielnicy Trzech Wieszczów, a nie na Stradomiu. W 2006 roku Stradom SA wszedł w skład grupy kapitałowej FAM. Po kryzysie finansowym w 2008 roku rynek tkanin technicznych uległ załamaniu, co zmusiło firmę do podjęcia decyzji o inwestycjach w produkcję na potrzeby branży drogowniczej. W 2014 roku Skarb Państwa sprzedał 25% akcji przedsiębiorstwa, a kontrolę nad spółką przejął fundusz inwestycyjny THC SPV3. W marcu 2015 roku przedsiębiorstwo uzyskało certyfikat systemu zarządzania środowiskowego ISO 14001:2004. Trzy lata później Stradom SA stał się własnością czeskiej firmy BR Group specjalizującej się w branży tekstylnej. W lutym 2020 roku ogłoszono decyzję o rozpoczęciu procesu likwidacji restrukturyzacyjnej zakładu.
Drużyna piłkarska
W roku 1934 przy zakładach przemysłowych zainicjowano działalność Klubu Kulturalno Sportowego Stradom Częstochowa. W okresie od 1936 do 1939 drużyna rywalizowała na poziomie częstochowskiej A klasy, co oznaczało trzecią ligę rozgrywkową.
Przypisy
- Częstochowskie zakłady Stradom walczą o rynek
- MarekM. Mamoń MarekM., Częstochowskie zakłady Stradom w likwidacji. Jest plan zwolnień grupowych [online], czestochowa.wyborcza.pl, 26.02.2020 r. [dostęp 26.02.2020 r.]
- Stradom zmienił właściciela. To inwestor branżowy z Czech
- UCHWAŁA Nr 318/XXVIII/2004 Rady Miasta Częstochowy z dnia 15.03.2004 r. w sprawie utworzenia Dzielnic oraz nadania im Statutów.
- „Informator Kulturalny Województwa Częstochowskiego”, 1-12 1978. Częstochowa: Wojewódzki Dom Kultury.
- Zjednoczenie Przemysłu Lniarskiego: Informator dla studentów i absolwentów wyższych uczelni. Warszawa: Wydawnictwo Katalogów i Cenników, 1975 r., s. 18.
- Stefan Krakowski, Alfred Czarnota: Dzieje Częstochowy od zarania do czasów współczesnych. Katowice: Śląsk, 1964 r., s. 201-203.
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Przedsiębiorstwo Komunikacji Samochodowej Częstochowa w Częstochowie | Wigolen | Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Częstochowie | Częstochowskie Zakłady Materiałów Biurowych | X-komOceń: Stradom (przedsiębiorstwo)