Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie

---

Historia

Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie ma bogatą i emocjonującą historię, sięgającą połowy XIX wieku. Jego powstanie datuje się na rok 1858, kiedy to dzięki inicjatywie ks. Ludwika Müllera, lokalne władze miejskie wydzieliły powierzchnię około 3 100 m², sąsiadującą z katolickim cmentarzem św. Rocha. Oficjalne otwarcie cmentarza miało miejsce 8 lipca 1860 roku. Przed tą datą, ewangelicy zmuszeni byli organizować pogrzeby na odległych terenach, w tym na katolickich cmentarzach w Częstochowie oraz ewangelickich nekropoliach położonych w innych miejscowościach.

Na skutek decyzji władz miejskich w 1898 roku, część obszaru cmentarza została przeznaczona dla potrzeb cmentarza prawosławnego, co było tłumaczone koniecznością przyznania ewangelikom większego terenu niż ten zapisany w dokumentacji. Wybuch I wojny światowej w 1914 roku doprowadził do dramatycznego wzrostu liczby grobów. Cmentarz szybko wypełnił się mogiłami żołnierzy niemieckich oraz austro-węgierskich, a już w pierwszym roku konfliktu złożono tam 107 wojskowych, zajmując przy tym wszelką dostępną przestrzeń, która przed wojną była oceniana jako wystarczająca na 10 lat.

Przez cały okres trwania wojny, przedstawiciele wspólnoty ewangelickiej usiłowali uzyskać zezwolenie na powiększenie cmentarza. Dopiero w roku 1919, po długimi staraniami, uzyskali zgodę władz miejskich na przekazanie dodatkowych 1 900 m² z likwidowanego cmentarza prawosławnego. Ta decyzja spotkała się z silnym oporem ze strony lokalnego kościoła katolickiego, który chciał przejąć całość terenu zlikwidowanego cmentarza. Ostatecznie, po interwencji w Ministerstwie Wyznań i Oświecenia Publicznego, ewangelicy zyskali potrzebny grunt.

W latach 1937–1939 na terenie nekropolii powstała kaplica grobowa rodziny Steinhagenów, a po wybuchu II wojny światowej, cmentarz stał się miejscem pochówków kolejnych żołnierzy niemieckich. Po wyczerpaniu dostępnej przestrzeni, następne pochówki odbywały się na cmentarzu Kule. W trakcie okupacji drugiej wojny światowej, miejsce to pełniło także funkcję skrytki dla dokumentów i pieniędzy związanych z działalnością konspiracyjną. W końcu lat 60. przeprowadzono remont kaplicy cmentarnej, która została uszkodzona w czasie działań wojennych.

W roku 1987, cmentarz został wpisany do rejestru zabytków przez Wydział Kultury i Sztuki Urzędu Wojewódzkiego w Częstochowie, co podkreśla jego wartość historyczną i kulturową oraz znaczenie dla lokalnej społeczności.

---

Oceń: Cmentarz ewangelicko-augsburski w Częstochowie

---