Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze


Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej, znana również jako kaplica cudownego obrazu, stanowi jeden z najważniejszych skarbów duchowych Polski. Zlokalizowana na Jasnej Górze w Częstochowie, została powierzone opiece ojców paulinów, którzy nieprzerwanie dbają o jej sakralny charakter i duchowe rozważania odwiedzających.

To miejsce jest nie tylko świątynią, ale przede wszystkim najważniejszym i najczęściej uczęszczanym sanktuarium maryjnym w kraju. Co roku przybywają tu pielgrzymi z różnych zakątków, aby oddać cześć obrazowi Matki Bożej Częstochowskiej, który według wierzeń Kościoła katolickiego oraz prawosławnego jest uznawany za cudowny.

Historia kaplicy, jej architektura oraz otaczająca aura sprawiają, że jest to wyjątkowe miejsce na duchowej mapie Polski.

Historia

Historia kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej ma swoje korzenie w latach 1367–1372, kiedy to piastowski książę Władysław Opolczyk, po uzyskaniu zgody ze strony władz kościelnych, ściągnął z Węgier mnichów z Zakonu Świętego Pawła Pierwszego Pustelnika, znanych jako paulinów. 22 czerwca 1382 roku biskup krakowski udzielił zgody na przekazanie przez plebana Henryka Bielę drewnianej świątyni parafialnej, usytuowanej na szczycie Jasnej Góry, do dyspozycji ojców paulinów. Zaledwie kilka tygodni później, 9 sierpnia 1382, został wydany dokument, który formalnie powołał do życia całą wspólnotę klasztorną, wraz z dwoma wsiami, które zostały przekazane w darze od księcia Opolczyka.

Prawdopodobnie właśnie w tym okresie książę powierzył ojcom paulinom opiekę nad obrazem Matki Bożej Częstochowskiej, który znajduje się w tym miejscu od momentu ich przybycia. Aby zaspokoić potrzeby licznie przybywających pielgrzymów, na koniec XIV wieku, a według tradycji zakonnej w latach 1384–1391, zdecydowano się na budowę pierwotnej kamiennej świątyni, która była fundowana przez Władysława Opolczyka. Nowa budowla znajdowała się od północnej strony dzisiejszej bazyliki i była wzniesiona z lokalnego łamanego wapienia, który jest powszechnie spotykany w tej okolicy.

Świątynia była zaprojektowana na planie prostokąta, w pierwotnym wydaniu miała surowy charakter, pozbawiona jakichkolwiek ozdób. Jej prostota, podkreślona białym kolorem, miała odzwierciedlać ideę zakonu paulinów. Niestety, nie przetrwała ona do czasów współczesnych. Badania archeologiczne, które były prowadzone w latach 1976–1977 w zespole jasnogórskim, ujawniły jedynie fragmenty fundamentów i północnej ściany tej kaplicy. W ciągu całej historii klasztoru podejmowano różnorodne działania w celu pozyskania funduszy na upiększenie świątyni. Na przykład 23 września 1430 roku biskup krakowski Zbigniew Oleśnicki ofiarował 40 dni odpustu dla wszystkich, którzy zdecydują się wspierać ten projekt.

Pochowani w krypcie i kaplicy Matki Bożej

Kaplica Matki Bożej, znana jako miejsce kultu, jest również miejscem wiecznego spoczynku dla wielu zakonników. W XVII-wiecznej krypcie, znajdującej się w podziemiach tego świętego miejsca, można znaleźć 36 nisz grobowych, które pierwotnie były przeznaczone dla zakonu paulińskiego. Zgromadzone tam kości pochowanych zakonników zostały złożone do wspólnego grobu 13 października 1836 roku. Z tej okazji na ścianie, przy wejściu do krypty, zawieszono tablicę, która zawiera wykaz osób tam pochowanych, wśród których znajdują się czterej przeorzy oraz trzej generałowie. Ostatni z nich, o. Klemens Izdebski, odszedł w 1967 roku.

Tradycyjnie, w listopadzie krypta jest udostępniana pielgrzymom, co przyciąga wielu wiernych pragnących oddać hołd zmarłym. Od lat 60. XX wieku, po śmierci, zakonnicy są chowani na pobliskim cmentarzu św. Rocha, co stanowi praktyczną zmianę w tej tradycji. W samym wnętrzu kaplicy znajdują się również inne XVII-wieczne nagrobki. Wśród nich możemy znaleźć osoby o szczególnym znaczeniu, takie jak:

  • Jan Klemens Branicki (†1657) – podkomorzy krakowski, starosta bocheński i wielicki,
  • Zygmunt Grudziński (1620–1640),
  • o. Augustyn Kordecki (1603–1673) – obrońca jasnogórskiej twierdzy przed Szwedami,
  • ks. Stanisław Krajewski (†1694) – kustosz katedry łowickiej,
  • Wojciech Kazimierz Męciński (†1669) – podkomorzy wieluński,
  • Stanisław Warszycki (1599–1681) – wojewoda mazowiecki i kasztelan krakowski,
  • Helena Wiśniowiecka Warszycka (†1660) – kasztelanowa krakowska.

W kryptach znajduje się również szczegółowy spis osób tam spoczywających:

Spis osób pochowanych w krypcie kaplicy Matki Boskiej Częstochowskiej
Lp.Nazwisko i imięData urodzenia i śmierci
1.ks. Roman Branik27.02.1840 – 31.01.1921
2.ks. Łukasz Brondzo22.03.1849 – 26.10.1904
3.o. Paweł Ciepliński14.01.1871 – 20.07.1930
4.o. Bernard Dudziński14.09.1874 – 6.06.1962
5.o. Romuald Dziemiadowicz4.09.1857 – 9.04.1919
6.br. Fabian Głowacki1919 – 17.12.1937
7.br. Józef Gutowski5.12.1889 – 7.11.1926
8.br. Gabriel Izak21.02.1911 – 29.01.1957
9.o. Klemens Adolf Izdebski29.09.1887 – 25.10.1967
10.o. Alfons Jędrzejewski30.11.1865 – 2.03.1950
11.o. Wojciech Krupiński1882 – 7.04.1932
12.o. Aleksander Łaziński1888 – 15.06.1933
13.o. Aleksy Łuczaj24.05.1873 – 9.05.1937
14.br. Mateusz Machnik2.02.1936 – 9.04.1953
15.br. Karol Maćkiewicz25.04.1911 – 6.09.1940
16.br. Błażej Mardowski3.07.1906 – 9.02.1940
17.o. dr Piotr Markiewicz11.03.1877 – 16.01.1961
18.o. Norbert Motylewski6.03.1885 – 29.09.1943
Lp.Nazwisko i imięData urodzenia i śmierci
19.o. Euzebiusz Nowak.04.1917 – 29.08.1951
20.o. Wincenty Olszewicz1871 – 2.12.1938
21.o. Urbanus Osóbka1918 – 29.05.1946
22.o. Marian Paszkiewicz15.07.1877 – 15.04.1942
23.o. Roman Perkowski1871 – 1936
24.br. Pachomiusz Piecek1.10.1891 – 7.08.1920
25.o. Pius Przeździecki19.03.1865 – 2.10.1942
26.br. Eugeniusz Ptak24.11.1922 – 27.04.1941
27.o. Kajetan Raczyński4.11.1893 – 19.09.1961
28.o. dr Władysław Radzikowski28.07.1891 – 3.02.1962
29.o. Polikarp Sawicki1.03.1909 – 16.12.1949
30.o. Ignacy Szurek8.10.1881 – 28.04.1957
31.ks. br. Salezy Szymanowski1.01.1867 – 6.04.1919
32.br. Filip Ślusarczyk18.10.1902 – 3.02.1926
33.br. Antoni Toczyłowski15.07.1859 – 11.02.1943
34.br. Arseniusz Tomczak.04.1913 – 15.05.1950
35.br. Stefan Wach14.02.1890 – 27.12.1923
36.o. Alojzy Wrzalik24.08.1905 – 24.04.1957

Oceń: Kaplica Matki Boskiej Częstochowskiej na Jasnej Górze

Średnia ocena:4.93 Liczba ocen:11